De Republikeinse macht in Washington is aangetast. In de midterms, verkiezingen halverwege de zittingstermijn van een president, hebben de Republikeinen hun meerderheid in het Huis van Afgevaardigden verloren.
De Amerikaanse democratie functioneert dus. Na twee jaar ongekend fel maatschappelijk debat en een uiterst gespannen campagne heeft de partij die niet aan de macht was weer een voet tussen de deur. Met een meerderheid in het Huis hebben de Democraten nu meer mogelijkheden om de stem te vertolken van kiezers die zich na de overwinning van een Republikeinse president ten tijde van een Republikeins Huis en een Republikeinse Senaat niet meer naar behoren vertegenwoordigd wisten. Het Amerikaanse stelsel is weer iets meer in balans, de onvrede met Trump heeft zich vertaald in politieke invloed.
Voor de Democraten is het belangrijk om na acht jaar weer eens de meerderheid te hebben in het Huis, ook al werd het niet de triomftocht waar velen op hadden gehoopt. Maar na de smadelijke nederlaag van Hillary Clinton in 2016 en de niet aflatende pogingen van Trump om de erfenis van zijn voorganger president Barack Obama uit te wissen, konden de Democraten weer eens een feestje vieren. Een oppositie die weer gaat geloven in zichzelf is essentieel – en ook zo bezien is de Democratische overwinning goed voor het democratische bestel.
In de uitslag schuilen nóg twee overwinningen voor de democratie. De opkomst was hoog en de Amerikaanse volksvertegenwoordiging wordt meer divers. Er zijn meer vrouwen gekozen in het Huis dan ooit. In het Congres werden voor het eerst moslima’s verkozen, evenals een Somalisch-Amerikaanse en een lesbische native American. Ook werd voor het eerst een openlijk homoseksuele gouverneur gekozen. Klachten over lange rijen bij stembureaus, slechte organisatie en gebrekkige apparatuur zijn een welvarend land onwaardig.
De Republikeinen kunnen in de uitslag lezen dat ze met hun president goed zitten. Het is gebruikelijk dat de president een tik krijgt bij de midterms, maar in de Senaat is de Republikeinse meerderheid zelfs groter geworden. Het is per saldo een Republikeinse nederlaag, maar geen ramp. Voor een president die zich graag afzet tegen zijn voorganger is het goed te weten dat de nederlaag van de Democraten na twee jaar Obama, gemeten naar Huis-zetels, beduidend groter was. Het Trumpisme is zeker niet weggevaagd.
De Amerikaanse politiek blijft gepolariseerd. De Democraten hebben nu meer mogelijkheden wetgeving te blokkeren en parlementair onderzoek in te stellen, bijvoorbeeld naar Trumps financiën. Ook is het mogelijk om Russische inmenging in de presidentiële verkiezingen van 2016 in het Congres nader te onderzoeken. In theorie zouden de Democraten een impeachment-procedure kunnen starten, maar een Republikeinse Senaat zal Trump niet snel veroordelen.
De verkiezingen hebben ook weer laten zien hoe gespleten de VS zijn. De Democraten zijn sterk aan de randen van het continent en in stedelijke gebieden, de Republikeinen doen het goed in de dunbevolkte midden. De Democraten weten dat ze nog een lange weg te gaan hebben om in 2020 het Witte Huis te bereiken, maar dat het niet ondenkbaar is. Trump kan op de ingeslagen weg voort in de wetenschap dat herverkiezing haalbaar is. De democratie werkt, de verdeeldheid blijft.
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.