Waarom .Bradley Manning het gelag van WikiLeaks zal betalen
Arme soldaat Manning
Twee hoofdrolspelers van WikiLeaks haalden gisteren het gerechtelijk nieuws. De advocaten van Julian Assange, de oprichter van de klokkenluiderssite, lieten weten dat ze beroep hadden ingediend tegen de uitspraak van een Londense rechtbank. Die had vorige week beslist dat Assange uitgeleverd mag worden aan Zweden om daar gehoord te worden over beschuldigingen van aanranding van en onveilige seks met twee Zweedse vrouwen. Door het beroep zit Assange waarschijnlijk nog maanden ‘vast’ in Groot-Brittannië. Assange is op borgtocht vrij en verblijft in een riant landhuis op het Engelse platteland.
De andere hoofdrolspeler is Bradley Manning (23), de Amerikaanse soldaat die ervan verdacht wordt de bron te zijn van de grote WikiLeaks-onthullingen. Als inlichtingenanalist op een Amerikaanse basis nabij Bagdad zou hij in het voorjaar van 2010 tienduizenden militaire en diplomatieke documenten van een intern computernetwerk hebben gehaald en bezorgd aan WikiLeaks. Manning chatte echter zijn mond voorbij en werd verklikt.
En daarvoor dreigt de jonge soldaat een steeds hogere prijs te betalen. Sinds mei vorig jaar zit Manning opgesloten, eerst in Koeweit en sinds juli op de militaire basis Quantico in Virginia. Zijn levensomstandigheden zijn iets penibeler dan die van Assange. Manning zit 23 uur op de 24 in een kale cel van 4 meter bij 2, met alleen een bed, een kraantje en een toilet. Persoonlijke spullen mag hij niet houden. Hij mag met niemand praten en cipiers moeten elke vijf minuten controleren of hij geen zelfmoord wil plegen.
Bovendien staat Manning nog maar aan het begin van zijn lijdensweg. Hij was al beschuldigd van het ‘illegaal verkrijgen van geheime overheidsdocumenten en doorspelen aan onbevoegden’, een misdrijf waarvoor hij tot 52 jaar cel kan krijgen. Maar gisteren formuleerde het Amerikaanse leger 22 nieuwe aanklachten. De belangrijkste is dat Manning nu ook beschuldigd wordt van het ‘helpen van de vijand’. Als hij daarvoor veroordeeld wordt, kan Manning levenslang of zelfs de doodstraf krijgen, hoewel militaire aanklagers aangegeven hebben dat de doodstraf niet geëist zal worden.
Wie die ‘vijand’ is, werd niet gespecificeerd. In een Twitter-bericht reageerde WikiLeaks dat de aanklacht suggereerde dat ‘WikiLeaks wel eens de vijand kan zijn. Een ernstige misstap’. Ook al heeft Assange nooit gezegd dat Manning de bron is van de Amerikaanse telexen, in WikiLeaks-kringen leeft de sterke overtuiging dat de Amerikaanse overheid Manning gebruikt om Assange uitgeleverd te krijgen. Zelfs het IJslandse parlementslid Birgitta Jónsdóttir, die gebroken heeft met Assange, is daarvan overtuigd. ‘Waarschijnlijk proberen ze hem te breken om zo bij Julian Assange te geraken’, zei ze in De Standaard.
Toch zijn daarvoor geen harde bewijzen. De Amerikaanse tv-zender NBC meldde vorige week dat ‘Amerikaanse onderzoekers geen bewijs hebben gevonden van een direct verband tussen Assange en Manning’. NBC had dat vernomen uit militaire bronnen. Als dat inderdaad correct is, is de kans klein dat Assange ooit uitgeleverd wordt aan de VS en in Guantánamo terechtkomt, zoals hijzelf met veel gevoel voor drama verkondigt.
De kans is dus reëel dat de ‘arme soldaat Manning’ het grootste slachtoffer wordt van WikiLeaks, terwijl Assange nog altijd met de meeste aandacht gaat lopen. Niet dat de wereld helemaal onverschillig blijft. Zowel Amnesty International als de VN-rapporteur tegen martelingen heeft de Guantánamo-achtige omstandigheden waarin hij wordt vastgehouden, al aan de kaak gesteld. Er is ook het Bradley Manning Support Network dat onder andere geld inzamelt om de proceskosten te betalen. Maar de wereldvedetten die in de rij stonden om de borgsom van Assange te betalen, hebben nog geen mars op Quantico georganiseerd.
Ook Assange zelf is dubbelzinnig in zijn steun voor Manning, tenminste als we Daniel Domscheit-Berg mogen geloven. In zijn boek Inside WikiLeaks schrijft de voormalige strijdmakker dat Assange aanvankelijk de ‘beste advocaten voor Manning beloofde’. ‘Maar al in een vroeg stadium haperde de hulpactie. Als ik Assange namen van advocaten vroeg, kreeg ik nul op het rekest. Ook van de beloofde 100.000 dollar steun bleef weinig over.’
Dominique Minten
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.