Amerika is de besparingsdrang van de Republikeinen al beu
30/05/11, 06u34
De Republikeinse partij is druk doende zichzelf aan een recordtempo uit de gratie te werken. Hun voorstel om de openbare ziekteverzekering Medicare te privatiseren schrikt heel wat kiezers af. Tom Vandyck is correspondent in de VS voor deze krant.
Wat er ook gebeurde, Amerikanen wisten dat ze op hun oude dag tenminste een betaalbare ziekteverzekering zouden hebben. Ga daaraan morrelen en je wéét dat je heibel krijgt
In Washington is de kans dat Barack Obama zichzelf volgend jaar opvolgt als president de laatste dagen weer wat gestegen. Een halfjaar nadat ze bij tussentijdse parlementsverkiezingen de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden (zeg maar de Amerikaanse Kamer van Volksvertegenwoordigers) heroverde op Obama’s Democraten, is de Republikeinse partij namelijk alweer druk doende zichzelf aan een recordtempo uit de gratie van de kiezers te werken.
Een en ander draait om Medicare, de populaire openbare ziekteverzekering voor gepensioneerden. Nog zegedronken van hun overwinning in november lanceerden de Republikeinen in april het voorstel om die te privatiseren. Het is te zeggen: ouderen zouden cheques krijgen waarmee ze op de private markt ziekteverzekering kunnen aankopen. Die cheques zouden echter niet alle kosten dekken, en aangezien ze niet meestijgen met de levensduurte, zouden gepensioneerden steeds maar grotere sommen uit eigen zak moeten betalen. Dat desnoods tot al hun geld op is, want als je maar oud en ziek genoeg bent (en dat worden we op een dag allemaal), heb je weinig keuze. Dan is het betalen of creperen.
Asociaal
De moeder van alle asociale maatregelen, dus? Jawel. Dat daar van de kiezers geen applaus voor zou komen, was dan ook te voorspellen. Het eerste onheilspellende teken aan de want: in het conservatieve 26ste kiesdistrict van de staat New York, waar de Republikein Chris Lee afgelopen november driekwart van de stemmen haalde (hij moest aftreden, vanwege een seksschandaal), palmde afgelopen week de Democrate Kathy Hochul verrassend de vrijgekomen zetel in. Haar succesrecept was eenvoudig: ze sloeg haar Republikeinse tegenstreefster Jane Corwin onophoudelijk om de oren met het privatiseringsplan voor Medicare.
Op basis daarvan stellen Washingtonwatchers dat de kiezers de Republikeinen alweer beu zijn. Daar zit wat in, en het heeft, als je even voorbij de politieke discussie van de dag over Medicare kijkt, nog steeds alles te maken met hoogoplopende woede om de aanhoudende economische crisis. De Amerikanen hebben het de voorbije jaren zo hard te verduren gekregen dat hun geduld simpelweg op is. Zij willen anders en beter, en wel nu meteen. In 2008 plukte Obama daar de vruchten van. Toen de ‘change’ die hij beloofde niet meteen kwam, waren in 2010 de Republikeinen aan de beurt. Nu zij hun hand overspelen met hun drieste privatiserings- en besparingsplannen, kan het best zijn dat Obama en de Democraten in 2012 aan de goeie kant komen te staan van weer maar eens een nieuwe aardverschuiving.
De Amerikanen hebben overigens gelijk dat ze kwaad zijn. De bedrijfswinsten swingen er alweer de pan uit en bedrijfsleiders plukken bonussen alsof er nooit een Grote Recessie geweest is, maar voor het gewone volk blijft het afzien. De werkloosheid blijft maar op negen procent hangen. Tel daarbij de mensen die noodgedwongen deeltijds werken omdat ze geen fulltime baan kunnen vinden en je komt uit bij een cijfer dat constant net onder een schrikbarende twintig procent schommelt. Nog steeds verliezen elke maand tienduizenden gezinnen hun woning en zien vele miljoenen andere de waarde van hun huizen verder dalen.
Volgens een enquête van de American Association of Retired Persons (AARP), een invloedrijke gepensioneerdenlobby, leed bijna de helft van alle Amerikanen ouder dan vijftig de afgelopen drie jaar economische schade door de crisis. De helft van die groep moest noodgedwongen besparen op medicijnen of medische behandelingen uit- of afstellen. Een kwart zei dat ze door hun spaargeld heen zaten. Twaalf procent kon zich geen ziekteverzekering meer permitteren.
Een enquête van de Pew Charitable Trust, een onafhankelijke nonprofitgroep in Philadelphia, gaf aan dat blanke leden van de arbeidersklasse bijzonder pessimistisch zijn over de toekomst. Slechts 24 procent zei het vandaag beter te hebben dan tien jaar geleden. Slechts een derde geloofde dat hun kinderen het beter zullen hebben dan zijzelf.
Punt is: de bestaansonzekerheid is bijzonder groot in de VS. Dat komt hard aan. Amerikanen hebben van jongs af aan meegekregen dat ze in het rijkste land van de wereld wonen en dat elke generatie het beter zou krijgen dan de vorige. Dat blijkt niet meer waar te zijn. De groep afvallers wordt steeds groter. De middenklasse, waar de Amerikaanse Droom traditioneel het sterkst leeft, bevindt zich steeds meer in de gevarenzone. Niemand is meer veilig.
En laat Medicare nu net zowat het laatste restje bestaanszekerheid zijn. Wat er ook gebeurde, Amerikanen wisten steeds dat ze op hun oude dag tenminste een betaalbare ziekteverzekering zouden hebben. Ga daaraan morrelen en je wéét dat je heibel krijgt. Vooral als je sowieso vooral stemmen haalt bij ouderen en bij blanke arbeiders. Anders gesteld: met hun privatiseringsplannen hebben de Republikeinen hun eigen kiezers vol tegen de schenen geschopt.
Molensteen
De Democraten weten dus wat hen te doen staat: het kunstje van Kathy Hochul in New York zoveel mogelijk herhalen. De Democratische partij identificeerde in het hele land 97 districten die in het Huis vertegenwoordigd worden door Republikeinen, maar waar de Democraten het beter doen dan in het 26ste van New York. In elk daarvan zullen ze de Republikeinen Medicare als een molensteen om de nek proberen te hangen.
De Republikeinen houden ondertussen hardnekkig vast aan hun privatiseringsplan. Ze hebben er dan ook zo hoog op ingezet dat ze niet zonder groot gezichtsverlies terug kunnen. Bovendien weet elke Republikein dat een nee-stem hem op de woede van de Tea Party te staan zou komen. Die is geobsedeerd door extreme besparingsplannen en heeft de afgelopen paar jaar meermaals aangetoond dat het bij machte is om Republikeinse mandatarissen voetje te lichten door in de voorverkiezingen iemand in de ring te sturen die nog strenger in de leer is.
Daarmee hebben de Republikeinen zich flink vastgereden. Met de hete adem van de Tea Party in de nek lazen ze de tussentijdse verkiezingsuitslag van november als instemming met hun agenda van beenharde besparingen, privatisering van de sociale voorzieningen en steeds meer belastingsverlagingen voor de rijken. Dat blijkt nu fout. De kiezer was vooral kwaad. Dat was hij al een hele tijd en dat zal pas veranderen als er iemand hem weer uitzicht kan geven op de Amerikaanse Droom: een huis met een tuin, twee auto’s voor de deur en het vaste vertrouwen dat het voor de kinderen een ietsje meer zal zijn. Of iemand dat ook nog kan afleveren, is echter een heel andere vraag.
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.