The last American space shuttle is about to come back to Earth in glory, ending the storied 30-year program. After landing it will end up in a museum. This is a very different ending from the one experienced by the Soviet answer to the space shuttle. The Buran shuttles are slowly deteriorating, forgotten and abandoned throughout Russia and Kazakhstan.
The space shuttles have it all. They are taken care of by thousands of specialists, and NASA always made sure that their launches are covered by HD television crews. They were the only reusable manned spacecraft. They are famous.
The Soviet shuttles, the result of the forgotten Buran program, met with a totally different fate. They could have been better than the space shuttles, but they were never given the chance to prove themselves. They were prevented from doing so by the collapse of the Soviet Union.
The Buran program was officially launched in 1974, in response to the space shuttle program, launched two years earlier. The aims of both programs were fundamentally identical. Both countries wanted to build reusable vehicles, capable of carrying large crews and cargo into orbit.
The Soviet military was the driving force behind the Buran. The military brass was concerned about the military potential of the space shuttles and wanted a shuttle program that would produce comparable or better vehicles. Though the engineers proposed a smaller, cost effective alternative, the leadership pushed for the large-winged shuttles.
The Herd
Like many other flagship programs in the USSR, Buran was inaugurated in style. The Moscow factory belonging to NPO Molnija, especially constructed for Buran production, started building the first prototypes in the early '80s.
In 1984, the first test shuttle that was able to fly like a regular airplane was finished, thanks to the installed jet engines. The model (designated OK- GLI) was used to test Buran’s ability to land. Five other test models were built and were used for various experiments. None of these were designated for space flight, and they lacked many of the essential systems required to do so.
The next step was building the actual space-worthy shuttles. Construction started on five, but only one was ever fully built.
The Mighty Energia
Besides the Buran shuttles themselves, the Soviets also worked to develop a rocket that would carry it into space. This new rocket was named Energia, and, in contrast to the American rocket system, it was non-reusable. In terms of size and lifting capability, it matched the American system.
The Soviets completed only one Buran-Energia configuration, but it could carry 100 tons of cargo and weighed 2,400 tons. The Energia was the most powerful rocket built and launched in the USSR. Its force was equivalent to 170 million horsepower.
Other Energia variants were designed to launch vehicles to the moon.
Better than the Americans
It took Soviet engineers four years between the completion of the first test vehicle to achievement of the ultimate goal: space flight. The historic moment took place, and on Nov. 15, 1988, the first Buran shuttle was lifted into space by the Energia from Baikonour.
The Buran was unmanned on that flight. The vehicle carried out the entire mission automatically, unlike the space shuttle, which carried two astronauts for its first flight. The Russians probably did not want to risk disaster, and they programmed their avant-garde creation to perform by itself.
After 206 minutes and two orbits, the Buran reentered the atmosphere and landed in Baikonour. It was the first completely automated flight of a space ship into orbit and back down again. The Americans managed to accomplish a similar feat in 2010, with the flight of the small space plane, the X-37.
Rendezvous with Reality
The next flight, to be carried out by the second Buran, was planned for 1991. The first crewed flight was to take place in 1994, after three more unmanned tests. One of the unmanned test flights would involve the Buran docking with the Mir space station.
The collapse of the USSR put a stop on all of these ambitious plans. The Buran program was dreadfully expensive, and though precise figures were never published, it was thought to be the most expensive program in the Soviet space program. With the fall of the empire in 1991, the flow of money stopped. The program was officially cancelled in 1993. There wasn’t even enough money to properly terminate the program, such as the conservation of the already built shuttles, rockets, and other machinery.
In accordance with treaties signed after the fall of the USSR, most of the abandoned Buran equipment was handed over to Kazakhstan.
The End of Dreams
The one Buran shuttle that was completed and flown in space remained in a service hangar in Baikonour. In 2002, it met a sad end when the roof of the hangar collapsed, killing seven people who were working on its preservation. The Energia rocket and the Buran were totally destroyed. The roof collapsed due to neglect and heavy rainfall.
Also in Baikonour is another Buran, the nearly completed “Ptishka,” which has remained in relatively good condition and is a local tourist attraction. The third Buran was mothballed in the warehouse in the Moscow factory where it was built, slowly deteriorating. Recently, proposals have been put forth to restore and display the spacecraft. The fourth Buran, which only consists of a hollow fuselage, has been slowly rotting away in a parking lot outside of Moscow. The fifth Buran was totally broken up for scrap.
The Buran test shuttles also met a varied fate. One is displayed in Gorky Park in Moscow. Another one, after an odyssey through Bahrain and Australia, is now in the Technikmuseum Speyer in Germany. Two test shuttles remained in Baikonour as test articles, and two more are located in scientific institutes in Moscow. Most of them are in a terrible state of decay after years of funding drought and a lack of conservation.
The Great Waste
If the Buran program was realized as planned, it possibly could have been better than the American space shuttles. The Burans had a greater payload. They were to have jet engines to assist them in landing. Soviet engineers also claim that their heat shield and fuselage contours were better than the competition’s.
The Buran could also fly automatically, as opposed to the space shuttle. The Americans installed the proper software for automated flight in the '90s, but it was never used. The Energia rocket would have also been better than the space shuttle delivery system, as it was intended to be used for missions other than just delivering the Buran. The proposed variants showed more potential than their American counterpart.
In the end, the results of nearly two decades of time-intensive work by Soviet engineers, whose masterpiece was comparable or better than the Western counterpart, are rotting away forgotten. Only the main engines of the Energia were used to power commercial rocket Sea Launch. The rest of the program turned out to be a gargantuan waste.
Ostatni amerykański wahadłowiec właśnie w glorii chwały odbywa ostatni lot kosmiczny po 30 latach programu. Po wylądowaniu trafi do muzeum. Takiego szczęścia nie miała radziecka odpowiedź na amerykańskie wahadłowce. Promy kosmiczne Buran w większości powoli niszczeją w zapomnieniu, porzucone w Rosji i Kazachstanie.
Amerykańskie promy kosmiczne mają wszystko. Dbają o nie tysiące specjalistów, NASA zapewnia im świetną oprawę audiowizualną włącznie z transmisjami startów i misji w jakości HD. Na dodatek są jedynymi wielokrotnie wykorzystywanymi załogowymi pojazdami kosmicznym. Jednym słowem są słynne.
Radzieckie promy kosmiczne, owoc zapomnianego programu Buran, spotkał diametralnie odmienny los. Mogły być pod wieloma względami lepsze od swoich amerykańskich odpowiedników, jednak nigdy nie miały możliwości się wykazać. Na ich drodze stanął rozpad ZSRR.
program Buran (ros. - burza śnieżna, zadymka) został oficjalnie zapoczątkowany w 1974 roku w odpowiedzi na ogłoszony dwa lata wcześniej amerykański program budowy promów kosmicznych. W podstawowych założeniach oba programy był podobne. Rosjanie również chcieli zbudować pojazd kosmiczny, zdolny do wielokrotnych lotów w kosmos z ciężkim ładunkiem i liczną załogą.
Głównym inicjatorem budowy Buranów było wojsko. Rzadzieccy dowódcy obawiali się potencjalnych możliwości amerykańskich promów kosmicznych i chcieli mieć takie same, albo nawet lepsze pojazdy. Dlatego przeforsowano program budowy dużych wahadłowców, pomimo propozycji inżynierów, aby zbudować mniejszy pojazd o innej konfiguracji.
Liczne stado
Tak jak wiele kluczowych projektów w ZSRR, budowę Buranow rozpoczęto z wielkim rozmachem. Na początku lat 80-tych w moskiewskiej fabryce przedsiębiorstwa NPO Mołnija, powołanego specjalnie na potrzeby programu Buran, zaczęto konstruować pierwsze testowe wahadłowce.
W 1984 roku ukończono pierwszy pojazd testowy, który odbywał zwykłe loty jak samolot, dzięki zamontowanym silnikom odrzutowym. Model oznaczony OK-GLI służył do badania możliwości lądowania Buranów. Następnie zbudowano jeszcze pięć innych testowych egzemplarzy, na których prowadzono różne eksperymenty. Żaden z nich nie był przeznaczony do lotu w kosmos i nie miały większości kluczowych systemów.
Następnym etapem była budowa właściwych promów, które miały zostać wystrzelone na orbitę. Rozpoczęto prace przy pięciu egzemplarzach, z których tylko jeden został całkowicie ukończony.
Potęga energetyczna
Poza samymi wahadłowcami, opracowano też nową rakietę, która miała wynieść je w kosmos o nazwie "Energia". W przeciwieństwie do amerykańskiego zestawu, które dostarczają promy na orbitę, rosyjska rakieta byłą całkowicie jednorazowa. Rozmiarami i możliwościami "Energia" mniej więcej odpowiadała amerykańskiemu systemowi.
W jedynej ukończonej konfiguracji, rosyjska rakieta mogła wynieść na niską orbitę 100 ton ładunku, przy własnej masie 2400 ton. "Energia" była najpotężniejszą rakietą zbudowaną i odpaloną w ZSRR. Jej siła odpowiadała około 170 milionom koni mechanicznych.
W proponowanych innych konfiguracjach, "Energia" miała mieć możliwość wystrzeliwania pojazdów na orbitę księżyca, albo samodzielnego lądowania na lotnisku jak samolot, co byłoby całkowitym spełnieniem idei pojazdu kosmicznego wielokrotnego użytku.
Lepsi od Amerykanów
Od zbudowania pierwszego pełnoskalowego egzemplarza testowego, radzieccy inżynierowie potrzebowali czterech kolejnych lat do osiągnięcia głównego celu, lotu orbitalnego. Historyczna chwila miała miejsce 15 listopada 1988 roku. Pierwszy normalny egzemplarz Burana wystartował wtedy z Bajkonuru na rakiecie "Energia".
Na pokładzie radzieckiego promu nie było ludzi. Pojazd wykonał cały lot automatycznie, w przeciwieństwie do pierwszego amerykańskiego pojazdu, który miał dwóch pilotów doświadczalnych na pokładzie. Rosjanie prawdopodobnie woleli nie ryzykować i przetestowali swój awangardowy system do automatycznych lotów.
Po 206 minutach lotu orbitalnego i dwukrotnym okrążeniu Ziemi, Buran automatycznie wszedł w atmosferę i wylądował na Bajkonurze. Był to pierwszy w historii całkowicie automatyczny lot statku kosmicznego na orbitę i spowrotem. Amerykanie dokonali tego samego dopiero w 2010 roku za pomocą małego wahadłowca X-37.
Spotkanie z rzeczywistością
Kolejny lot, drugiego ukończonego wahadłowca, był zaplanowany na 1991 rok. Pierwszy załogowy miał się odbyć w 1994 roku, po dodatkowych trzech bezzałogowych. Podczas testów miano przeprowadzić dokowanie do stacji kosmicznej MIR.
Jednak na drodze ambitnych planów stanął rozpad ZSRR. Program Buran był szalenie kosztowny, nigdy nie ujawniono dokładnych wartości, ale był to najdroższy program w historii radzieckiego programu lotów kosmicznych. Wraz z upadkiem imperium, w 1991 roku ustało regularne finansowanie. W 1993 roku oficjalnie skasowano program. Nawet nie wystarczyło pieniędzy na odpowiednie zakończenie prac i zakonserwowanie zbudowanych promów, rakiet i towarzyszących im urządzeń.
Zgodnie z uzgodnieniami po rozpadzie ZSRR, większość elementów programu Buran przeszło na własność Kazachstanu.
Koniec marzeń
Jedyny w pełni ukończony i przetestowany Buran, zamontowany na szczycie rakiety "Energia", pozostał w wielkim budynku serwisowym na Bajkonurze. Spotkał go smutny koniec, gdy w 2002 roku zawalił się dach hangaru zabijając siedmiu robotników, którzy pracowali przy jego naprawach. Rakieta i prom zostały całkowicie zniszczone. Przyczyną wypadku był brak prac konserwacyjnych i obfite opady deszczu.
Również w Bajkonurze jest przechowywany drugi prom, niemal całkowicie ukończona "Ptiszka", która pozostaje w relatywnie dobrym stanie i jest lokalną atrakcją turystyczną. Trzeci prom, który miał lecieć w kosmos, przez ponad dekadę niszczał na zapleczu zakładów konstrukcyjnych w Moskwie. Ostatnio pojawił się plan odrestaurowania poważnie zdewastowanej maszyny i wystawienia jej na targach lotniczych na lotnisku Żukowskim pod Moskwą. Czwarty prom, który właściwie składa się tylko z kadłuba, również niszczeje na parkingu przy fabryce pod stolicą Rosji. Piąty został całkowicie rozmontowany.
Ciekawy los spotkał też egzemplarze testowe Buranów. Jeden jest wystawiony w parku Gorkiego w Moskwie. Jeden po różnych zawirowaniach trafił przez Bahrajn i Australię do Technikmuseum Speyer w Niemczech. Dwa egzemplarze testowe pozostały na Bajkonurze a dwa kolejne w instytutach badawczych w Moskwie. Większość jest w znacznym stopniu zdewastowanych po latach nikłego finansowania i braku odpowiedniej konserwacji.
Wielkie marnotrawstwo
Gdyby program Buran został zrealizowany zgodnie z planami, prawdopodobnie miałby nawet większe możliwości niż amerykańskie wahadłowce. Radzieckie pojazdy miały większą ładowność. Miały mieć silniki odrzutowe pomagające przy lądowaniu w przeciwieństwie do pojazdów amerykańskich. Radzieccy inżynierowie twierdzą również, że ich osłona termiczna i kształt kadłuba miały lepsze właściwości niż u konkurencji.
Burany mogły też latać automatycznie w przeciwieństwie do wahadłowców USA. Amerykanie zamontowali odpowiednie oprogramowanie w późnych latach 90-tych, ale nigdy nie zostało wykorzystane. Prawdopodobnie lepsza byłaby też rakieta "Energia", która od początku miała być uniwersalna, a nie jedynie być środkiem do wynoszenia promów, jak u Amerykanów. Proponowane wersje rozwojowe miały zdecydowanie większe możliwości niż amerykański odpowiednik.
Ostatecznie niemal dwie dekady intensywnych prac radzieckich inżynierów, których dzieło było porównywalne lub potencjalnie lepsze od zachodniego odpowiednika, niszczeją i popadają w zapomnienie. Wykorzystano tylko kilka silników głównych z rakiety Energia do napędu komercyjnej rakiety Sea Launch. Cała reszta tego wyjątkowego programu okazała się wielkim marnotrawstwem.
Paradoksalnie Burany same przyczyniły się do upadku ZSRR. Wielkie koszty programu musiały w sposób znaczący zaważyć na problemach gospodarczych imperium.
This post appeared on the front page as a direct link to the original article with the above link
.
These costly U.S. attacks failed to achieve their goals, but were conducted in order to inflict a blow against Yemen, for daring to challenge the Israelis.