Occupying Wall Street, the American Spring

<--

Takiej społecznej mobilizacji Ameryka nie widziała już dawno. Na razie jednak ruch Okupujmy Wall Street, poza chwytliwymi sloganami i czarem wspólnych uniesień, niewiele ma do zaproponowania.

To nie jest protest – mówi Charles Holsopple. – My świętujemy przebudzenie świadomości, współczucia i zrozumienia wspólnoty zasobów naszej planety i cierpień siedmiu miliardów ludzi. Charles zaprasza do rozmowy, częstuje kawą wydawaną za darmo w obozowisku. Wokoło ze 30 namiotów rozbitych na betonie waszyngtońskiego Freedom Plaza, placu u zbiegu Pennsylvania Avenue i 14 Street. Transparenty: „99 proc. to my”, „Zatrzymajmy machinę! Stwórzmy nowy świat!”. Machina to „korporacjonizm i militaryzm”, a nowy świat „to ten, w którym ludzkie potrzeby będą ważniejsze niż zyski korporacji”. Ulotki i transparenty sporządził Ruch Października 2011, waszyngtońska kontynuacja Okupujmy Wall Street (OWS) z Nowego Jorku.

Charles, wysoki, szczupły mężczyzna o siwych włosach i twarzy pogodnego proroka, unika retoryki z ulotek i myśli globalnie: – 99 proc. plus 1 daje 100 proc. Czyli siedem miliardów, wszyscy jesteśmy jednością. Przyjechał z Tampa na Florydzie, jest bezrobotny. Nie powie, co robił, zanim stracił pracę: – Moja praca to nieść pomoc głodującej planecie. W tym celu Global Shelter Project, portal internetowy, gdzie bloguje o tym, jak ludzie mogą zapanować nad marnotrawionymi zasobami, jeśli tylko zdobędą się na zrozumienie i współczucie.

Fariah Kaye studiuje nauki polityczne na Uniwersytecie Maryland i działa w Codepink, organizacji „kobiet na rzecz pokoju”. – Chodzi o to, by ukrócić wpływy lobbystów, przestać karmić wielkie korporacje i Pentagon, skończyć te wszystkie wojny, podnieść podatki dla bogaczy – mówi. W Ameryce powinno się wprowadzić „bardziej sprawiedliwy system, jak w Europie, gdzie wszyscy mają zagwarantowane ubezpieczenia zdrowotne”. Ruch Października 2011 dostał od władz pozwolenie, by koczować na placu przez cztery miesiące. – Zostaniemy tu tak długo, aż coś nastąpi – mówi Fariah. Ale co? Fariah nie jest pewna, co to właściwie miałoby być.

Kilka bloków dalej, na McPherson Square, obozowisko pokrewnej koalicji Okupujmy DC. Kolorowe namioty na trawniku, w centralnym miejscu stoisko z darmowymi posiłkami, przekazywanymi koczującym przez stołeczne sklepy i hotele. Peleryny od deszczu, który akurat dziś spadł, podarował związek pracowników transportu. Na skwerze zorganizowano punkt lekarski, miejsce wyrzucania odpadków i stanowisko dla mediów. Miasteczko w mieście. Przy stoisku informacyjnym starannie rozpisany na tablicy plan zajęć: rano marsz solidarności ze związkowcami, w południe posiedzenie komitetu działania, po południu dyskusje.

Daniel, bosy 20-latek w wojskowej kurtce, nie chce podać nazwiska. Nie ma domu, po Stanach przemieszcza się autostopem, nocując kątem tu i tam. – Chcemy zielonej władzy, nie możemy być uzależnieni od ropy – mówi. Heather Britt, jego dziewczyna, nie skończyła college’u, bo pożyczka na czesne niebezpiecznie rosła. Teraz uczy się „w sposób alternatywny”. – Trzeba pociągnąć banki do odpowiedzialności za ich zbrodnie. Ludzi obrabowano. Trzeba ograniczyć władzę pieniądza i lobbystów – mówi. Brzegiem McPherson Square przebiega K Street, słynna ulica, będąca siedzibą biur lobbystycznych.

Usłyszcie nas

W Nowym Jorku, gdzie wszystko zaczęło się 17 września, jeszcze więcej teatru, pikniku i quasi-politycznego Woodstocku. Demonstranci zajęli skwer Zuccotti Park w pobliżu Wall Street. Oprócz własnego centrum medialnego, darmowej kuchni, ośrodka porad dietetycznych i ekipy sprzątającej, urządzono tam Centrum Art/Signs, rodzaj Hyde Parku, gdzie każdy może wykrzyczeć, co go gnębi w amerykańskiej debacie publicznej. Wydano własną gazetę „Occupy Wall Street Journal” w nakładzie 50 tys. egzemplarzy. Protestujących odwiedzają idole lewicy: filmowiec Michael Moore, aktorka Susan Sarandon. Miejscowi artyści tańczą, poeci czytają wiersze i medytują pod „drzewem życia”.

Radosny happening? Nie całkiem. Doszło do kilku starć z policją, która w czasie marszu tłumu na most Brooklyński aresztowała ponad 700 osób. Weterani protestów instruują teraz debiutantów, jak uwalniać się z plastikowych kajdanek.

O co chodzi protestującym? Nie sporządzili listy żądań, mówią tylko, że chcą, aby ich usłyszano. Z dumą wyliczają, od jak dawna okupują park i skąd przyjechali: większość to nowojorczycy, ale wielu przybyło z Bostonu, Chicago i innych miast. Młodzi entuzjaści Marksa mieszają się z rozdawaczami uścisków miłości, pastorami i dziennikarzami. I turystami, bo ruch okupantów Wall Street stał się dla odwiedzających miasto nie lada atrakcją.

W centrum informacyjnym cyfrowy licznik pokazuje, ile osób ogląda w Internecie relację z parku na żywo. Po czterech tygodniach ponad 350 tys. Zapytana o swoje postulaty działaczka samorządowa odpowiada, że chce „28 poprawki do konstytucji”, która regulowałaby działalność korporacji na poziomie federalnym i stanowym. Zbywa popularne na prawicy oskarżenie o „socjalizm”, ale ostrożnie dopowiada, że przepisy rządowe w sprawach oświaty i służby zdrowia „nie są niczym złym”. Proponuje darmowy Internet, jak w Korei Płd., i namawia do kupowania lokalnych produktów.

Conocne koncerty bębnów i orkiestr dętych w parku nie dają spać okolicznym mieszkańcom. Jedna z działaczek próbuje ich udobruchać. Na trawniku dziewczyna wznosi billboard z napisem: „Prostytucja to jedyny sposób, by spłacić moje studia”. Inna domaga się wprowadzenia powszechnej opieki zdrowotnej. Obok chłopak z transparentem: „Hej, Obama, jestem spłukany”. – Od lat 70. nie widziałem takiego zrywu – mówi mężczyzna w średnim wieku w koszulce z napisem „To my stanowimy 99 procent”. Koszulki można kupić na miejscu za 5 dol.