De Amerikaanse regering overweegt defensieve wapens te leveren aan Oekraïne, dat in het oosten steeds meer grondgebied moet prijsgeven aan pro-Russische separatisten. De dodentallen lopen op, het Oekraïense leger vecht aan verschillende fronten en dreigt in de buurt van spoorwegknooppunt Debaltseve te worden ingesloten.
De situatie is zo nijpend geworden voor de Oekraïners dat in Washington alom de roep weerklinkt om hun wapens te gaan leveren. Tot dusver heeft president Barack Obama die grens niet willen oversteken uit angst dat Amerikanen en Russen op een hellend vlak belanden en steeds meer tegenover elkaar komen te staan. Ook nu aarzelt hij nog. Hij wil geen ‘proxy war’ beginnen. Dat is een oorlog die Amerika en Rusland door hun bondgenoten laten uitvechten, terwijl ze zelf op de achtergrond blijven.
Obama geeft de voorkeur aan een diplomatieke oplossing. Met economische sancties probeert hij de Russische president Poetin te doen inbinden. Er wordt wel militaire steun gegeven aan Kiev, maar die bestaat niet uit wapens. Het gaat om kogelvrije vesten, nachtkijkers en voedselrantsoenen.
Vanwege het strijdverloop komt Obama onder steeds grotere druk te staan over te gaan op het leveren van wapens. Een bestandsovereenkomst uit september is een dode letter geworden. De separatisten zijn volop in de aanval. Ze maken gebruik van zware wapens, zoals tanks, meervoudige raketsystemen, artillerie en pantserwagens. De Oekraïense strijdkrachten zijn daartegen niet opgewassen en moeten terrein prijsgeven.
En het ziet er niet naar uit dat hun kansen zullen keren. Rebellenleider Aleksander Zachartsjenko zei maandag dat hij van plan is een algehele mobilisatie af te kondigen. ‘In de Volksrepubliek Donetsk zullen de komende tien dagen tienduizend man worden opgeroepen, daarmee zal het leger in Donetsk en de Volksrepubliek Loehansk met vrijwilligers 100 duizend man sterk zijn.’ Militair analisten vrezen dat de mobilisatie een dekmantel is voor meer Russische militairen in het gebied. Het Kremlin blijft ontkennen, maar Rusland steunt de rebellen met een grote hoeveelheid militair materiaal, en stuurt in het geniep manschappen de grens over.
Al deze ontwikkelingen doen aan Amerikaanse kant stemmen opgaan voor wapenleveranties aan de in het nauw gedreven Oekraïners. Geen offensieve wapens, wel defensieve, zoals anti-tankraketten, verkenningsdrones, gepantserde Humvees en radarsystemen die de plekken kunnen lokaliseren waar zwaar geschut en raketlanceerders staan.
NAVO-bevelhebber Philip Breedlove en de vertrekkende Amerikaanse minister van Defensie Chuck Hagel steunen het sturen van wapens. Minister van Buitenlandse Zaken John Kerry staat er open voor, zeggen Amerikaanse regeringsfunctionarissen. Obama heeft nog geen besluit genomen. Behalve dat hij bang is te worden meegezogen in een ‘proxy war’, meent hij dat Amerika de Oekraïners nooit zodanig kan bewapenen dat zij op kunnen tegen de vanuit het aangrenzende Rusland gesteunde separatisten.
Obama wil de kwestie eerst bespreken met de Europese leiders. De Duitse kanselier Angela Merkel komt volgende week naar Washington. Maandag zei ze dat Duitsland niet zal meedoen aan wapenleveranties. ‘Dit conflict kan niet met militaire middelen worden beslist.’ In diplomatieke en militaire kringen in Den Haag wordt het vooralsnog hoogst onwaarschijnlijk geacht dat Nederland mee zal doen aan wapenleveranties.
Het probleem voor Amerika en Europa is dat hun strafmaatregelen ook niet erg effectief lijken in het intomen van Poetin. Zelfs de sterk gedaalde olieprijs, die Rusland veel geld kost, maakt hem niet plooibaarder. Als een gokker lijkt hij elk verlies te willen goedmaken door zijn inzet te verdubbelen. Vorige week nog haalde hij uit naar de NAVO.
Soldaten en een Oekraïense overheidsfunctionaris bevestigden maandag tegen de Volkskrant dat ten minste negen Russische militairen afgelopen vrijdag krijgsgevangen zijn genomen.
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.