Relaxation and Propaganda at Games, but No Breakthrough Yet

<--

Naast schaatsen en curling werd in Pyeongchang ook de duursport ‘politiek’ beoefend. Het was een competitie met weinig deelnemers – de Verenigde Staten, Noord-Korea en Zuid-Korea – maar met hoge inzet: ontspanning op het Koreaanse schiereiland en de opmaat tot een dialoog met bijna-kernmacht Noord-Korea.

Politiek speelt vrijwel altijd een rol bij de Spelen, ongeacht waar het circus neerstrijkt. Maar plaats en timing maakten van de Winterspelen 2018 een uitzonderlijke geopolitieke gebeurtenis.

Gastheer Zuid-Korea greep de Spelen aan om de relatie met de buren te verbeteren, Noord-Korea gebruikte de Spelen om zijn imago op te krikken. Vóór de Spelen was er al een topontmoeting en werd de militaire hotline hersteld. De olympische toenadering ging zo ver dat de twee Korea’s gezamenlijk één ijshockeyteam opstelden.

Tijdens de openingsmanifestatie nam Kims zus, Kim Yo-jong, plaats op de viptribune en nodigde de Zuid-Koreaanse president Moon Jae-in uit voor een bezoek aan het noorden. Tot een ontmoeting met de Amerikaanse vicepresident, die op dezelfde tribune zat, kwam het niet. Noord-Korea zette ook een brigade cheerleaders in om goodwill te kweken. De choreografie van 230 vrouwen in rode ski-pakken zag er vrolijk uit, maar het gaat wel om vrouwen die op jonge leeftijd geselecteerd worden voor een leven ten dienste van de mannelijke elite in Kims duistere dictatuur.

Het werden niet de Spelen van Koreaanse verbroedering. Voor de slotmanifestatie stuurde Noord-Korea een generaal met een bedenkelijke reputatie, Kim Yong-chol, die op de Amerikaanse sanctielijst staat. Hij zou verantwoordelijk zijn voor het tot zinken brengen van een Zuid-Koreaans marineschip, waarbij 46 mensen omkwamen. Washington stuurde Witte Huis-adviseur Ivanka Trump in de hoop terrein terug te pakken in de propagandaslag, maar kondigde tevens nieuwe sancties aan.

Toch is er wel iets verschoven. Zowel de Amerikanen als de Noord-Koreanen hebben hebben gezegd bereid te zijn tot oriënterende gesprekken. Mocht dat er van komen, dan zou dat een grote stap vooruit zijn. Dan zou Pyeongchang niet alleen records opgeleverd hebben, maar ook op bijzondere wijze de olympische gedachte hebben waargemaakt.

Achterdocht blijft geboden: in wezen is nog niets veranderd en het is zeer goed denkbaar dat Noord-Korea alleen tijd wilde winnen om zijn wapenprogramma te perfectioneren en een wig wilde drijven in de wankele internationale coalitie die het land met economische sancties onder druk houdt.

About this publication