Less than 1 min.Read

John McCain: Veteran of a Nobler Conservatism

August 26, 2018

Published in NRC Handelsblad
(Netherlands) on 26 August 2018
by Maartje Somers (link to original link to original)

Translated from by Annerieke Hukkelhoven. Edited by Helaine Schweitzer.

John McCain (1936-2018) was a Republican from another era: a politician of the center and of ideals. But when his ambition asked for it, he played dirty political games.

"Watch the show," John McCain said in the U.S. Senate to journalists right before he, in the summer of 2017, killed the last attempt by Republicans to repeal Obama's health care law. In the Senate, there were audible gasps when McCain, like a Roman emperor in the arena, walked to the front, turned his thumb downward, and, with a "no," voted his decisive dissenting vote.

A week before, McCain had been diagnosed with a malignant brain tumor. Straight from the hospital with a fresh scar on his forehead, he had made a passionate plea upon his return in the Senate: against the polarization in Washington, against the tribalism of the political discourse, which makes every compromise suspicious. "We're getting nothing done, my friends. We're getting nothing done."

It was, for the last time, typical McCain. The veteran who fought for an ideal on the political battlefield. The Republican from another, nobler era, representative of a more principled conservatism. And also: the vain showman who was fully aware of this all.

"...no one in Washington has been the subject and the perpetrator of more mythmaking than McCain," wrote journalist Mark Leibovich in a 2013 profile in The New York Times. "... the maverick, the former maverick, the curmudgeon, the bridge builder, the war hero (...), happy warrior, elder statesman, lion in winter."

John McCain, 81 years old, passed away on Saturday, after 3 1/2 decades in the Washington political arena. He was elected to the House of Representatives in 1983 – Ronald Reagan was president – and came to the Senate for the state of Arizona in 1987. He tried twice to become president. In 2000, he lost the battle for the Republican presidential nomination to George W. Bush, and in 2008, he lost the election to Barack Obama.

McCain had been unable to attend the Senate since the end of 2017, but he did not sit still, he took charge of his legacy. In May, the last part of his memoirs was published, in which he acts as the defender of the postwar world order and American exceptionalism, which faces pressure under Donald Trump. Also, he participated in a documentary in which he is portrayed as an American hero serving the public good. The title was, "John McCain - for Whom the Bell Tolls" after a novel by Ernest Hemingway about the Spanish Civil War, in which the main character carries out a mission at the expense of his life.

Prisoner of War

The defining fight in McCain's life started in 1967 when pilot John McCain’s bomber was shot down over Vietnam. McCain landed in a lake, with two broken arms and a broken leg, and was pulled out by North Vietnamese soldiers. He would spend 5 1/2 years in captivity. He refused the release he was offered for being the son of an admiral because he wanted Americans who were taken prisoners of war before him to be released as well, just as American protocol dictated. From August 1968 on, he was tortured regularly. It would last until the end of the Vietnam War in 1973, before McCain was released.*

His status as a war hero which McCain derived from this period would continue to determine in part his later political opinions and reputation. As such, his impassioned patriotism always remained very militaristic. In his political life, McCain often pleaded for "lethal aid" and other military interventions by the U.S. on the world stage; after 9/11, he voted to attack Afghanistan and later Iraq. He was a proponent of sending more troops to Iraq when the insurgency started there, and of arming Ukraine against Russia. He consistently and utterly condemned Trump's friendly treatment of Russian President Vladimir Putin, even from his sickbed after the summit between Trump and Putin in Helsinki at the start of July. Trump "debased himself (...) abjectly before a tyrant," McCain wrote in a statement.

Marine Pilot

McCain, who was born in 1936 at an American marine base in Panama into a family with a long military tradition, made the switch from the U.S. Army to politics after his return from Vietnam, when he underwent painful treatments for his injuries and after his first marriage failed.** He remarried Cindy Helmsley, daughter of a beer magnate, settled in Arizona, stood for election in the House of Representatives, and, after five years, ran for the Senate.

In his 30 years in the Senate, McCain initially emerged as a pragmatic Republican. He cultivated a reputation of contrariness because he never minced words and liked to work together with Democrats when domestic affairs like campaign financing, immigration and curbing climate change were concerned, something which is no longer imaginable now.

McCain always emphasized his convictions and noble ideals, but he surely played dirty political games when his ambition called for it. After his defeat in the presidential race against Obama, he went along, apparently effortlessly, with the line of ruthless opposition that Senate Minority Leader Mitch McConnell mapped out. Under pressure from the tea party in his home state of Arizona, McCain opposed Obama’s health care law. He changed his position on gays in the U.S. Army and opposed Obama's climate politics. Also, in his later life, McCain was not always a man of principle. He dramatically torpedoed the Republican alternative for Obama’s health care law, but he subsequently voted in favor of Trump's tax law that still pulled the foundation out from under Obama's health care system.

Over the years, McCain was deeply rooted in Washington. He was appreciated everywhere for the fact that he spared no one in his sometimes biting mockery, not even himself. After his diagnosis, he tweeted, "I greatly appreciate the outpouring of support – unfortunately for my sparring partners in Congress, I'll be back soon, so stand-by!"

Sacrificed Principles

In his recent memoirs (book and film), McCain expressed regret for several of his political choices, for the times he made "a sacrifice of principle for personal ambition.” "There were times when a little less help from my side would have benefited the country," he writes.***

He regretted, for example, that he did not choose his friend, the Democrat Joe Lieberman, as his running mate in 2008, but chose "soccer mom" Sarah Palin, governor of Alaska instead. By giving Palin a national stage, McCain and other Republicans thought they could tame the reactionary-populist current in the Republican Party. But the opposite happened: the wave of Republican resentment that emerged, in part, thanks to Palin, ultimately helped Trump get elected to office.

McCain despised Trump, in his eyes, a hollow demagogue who could not represent America's values, although this did not stop him from obediently voting with his party when Trump's cabinet nominations or judicial appointments were concerned. In turn, McCain was a longstanding and favorite target of Trump. Infamous is Trump's remark, in 2015, that McCain was not a war hero: "I like people who weren’t captured." McCain did not want Trump at his funeral. According to the American media, former presidents George W. Bush and Obama are invited to speak.

Outdated

As a considerate politician of the middle, McCain became outdated because the Republicans moved increasingly to the right and toward a lack of compromise. "McCain and the end of romantic conservatism," read the headline of a recent profile in The New Yorker. But it was exactly that development which gave McCain the role he so very much liked to play in his final years: defender of the postwar status quo and of America as its keeper.

The self-declared maverick who stands firm for the existing order – of course, the irony of this did not escape McCain. "It just goes to show," he told The New York Times, "that if you live long enough, anything is possible."

*Editor’s note: The United States and North Vietnam reached a final peace agreement in January 1973 ending open hostilities between the two nations, and the U.S. withdrew from Vietnam two months later. On April 30, 1975, South Vietnam fell to communist forces.

**Editor’s note: John McCain was born at a U.S. Navy hospital at Coco Solo Naval Air Station in the Panama Canal Zone.

***Translator’s note: Although accurately translated, this quote could not be independently verified.

John McCain (1936-2018) was een Republikein uit een ander tijdperk: een politicus van het midden en van idealen. Maar als zijn ambitie daarom vroeg, speelde hij vuil politiek spel.

‘Let op de show”, zei John McCain in de Amerikaanse Senaat tegen journalisten voordat hij, in de zomer van 2017, de laatste poging van de Republikeinen de nek omdraaide om Obama’s zorgstelsel in te trekken. In de Senaat werd hoorbaar naar adem gehapt toen McCain, als een Romeinse keizer in de arena, naar voren liep, zijn duim neerdraaide en met een „no” zijn doorslaggevende tegenstem uitbracht.

Een week tevoren was McCain gediagnosticeerd met een kwaadaardige hersentumor. Recht uit het ziekenhuis, een vers litteken op zijn voorhoofd, had hij bij zijn rentree in de Senaat een dramatisch betoog afgestoken: tegen de polarisatie in Washington, tegen de stammenstrijd van het politieke bedrijf, die elk compromis verdacht maakt. „We krijgen niets gedaan vrienden, we krijgen niets gedaan.”

Het was, voor de laatste keer, McCain ten voeten uit. De veteraan die op het politieke slagveld streed voor een ideaal. De Republikein uit een ander, nobeler tijdperk, representant van een principiëler conservatisme. En ook: de ijdele showman die zich van dit alles ten volle bewust was.

„Niemand in Washington is meer het onderwerp en de vervaardiger van mythevorming geweest dan McCain,” schreef journalist Mark Leibovich in 2013 in een profiel in The New York Times. „De non-conformist, de voormalig non-conformist, de vrek, de bruggenbouwer, de oorlogsheld, […] de blije strijder, de oudere staatsman, […] de leeuw in de winter.”

Zaterdag overleed John McCain, 81 jaar oud, na drie en een half decennium in de politieke arena van Washington. Hij werd tot lid van het Huis van Afgevaardigden gekozen in 1983 – Ronald Reagan was president – en kwam in 1987 in de Senaat voor de staat Arizona. Twee keer probeerde hij president te worden. In 2000 verloor hij de strijd om de Republikeinse kandidatuur van George W. Bush, en in 2008 de verkiezingen van Barack Obama.

McCain was sinds eind 2017 niet meer in staat naar de Senaat te komen, maar hij zat niet stil – hij nam de regie over zijn nagedachtenis ter hand. In mei verscheen het laatste deel van zijn memoires waarin hij zich opwerpt als verdediger van de naoorlogse wereldorde en het Amerikaanse exceptionalisme, die door Trump onder druk staan. Ook werkte hij mee aan een documentaire waarin hij wordt neergezet als een Amerikaanse held in dienst van de publieke zaak. John McCain – for whom the Bell tolls was de titel, naar de roman van Hemingway over de Spaanse Burgeroorlog, waarin de hoofdpersoon een missie doorzet ten koste van zijn leven.

Krijgsgevangene
Het bepalende gevecht in McCains leven begon in 1967, toen de bommenwerper van piloot John McCain boven Vietnam werd neergehaald. McCain belandde met twee gebroken armen en een gebroken been in een meer, waar hij uit werd getrokken door Noord-Vietnamese soldaten. Hij zou vijf en een half jaar in krijgsgevangenschap blijven. Hij weigerde de vrijlating die hij kreeg aangeboden omdat hij de zoon was van zijn vader, een admiraal, omdat hij wilde dat Amerikanen die voor hem krijgsgevangen waren gemaakt dan óók vrijkwamen, zoals het Amerikaanse protocol voorschreef. Vanaf augustus 1968 werd hij vervolgens regelmatig gemarteld. Het zou tot het einde van de Vietnamoorlog, in 1973 duren voordat McCain werd vrijgelaten.

De status als oorlogsheld die John McCain aan deze periode ontleende, zou zijn latere politieke opvattingen en reputatie mede blijven bepalen. Zo bleef zijn gloedvolle patriottisme steeds zeer militaristisch. In zijn politieke leven pleitte McCain vaak voor ‘lethal aid’ en andere militaire ingrepen door de VS op het wereldtoneel – hij stemde na 9/11 voor aanvallen op Afghanistan en later op Irak. Hij was een voorstander van het sturen van meer troepen naar Irak toen daar de opstand begon en van het bewapenen van Oekraïne tegen Rusland. Trumps vriendelijke bejegening van de Russische president Poetin veroordeelde hij steeds hard – zelfs nog vanaf zijn ziekbed na de top van Trump en Poetin in Helsinki begin juli. Trump „verlaagde zichzelf op walgelijke wijze ten overstaan van een tiran” schreef McCain in een verklaring.

Marinepiloot
McCain, die in 1936 op een Amerikaanse marinebasis in Panama geboren werd in een familie met een lange militaire traditie, maakte de overstap van leger naar politiek na zijn terugkeer uit Vietnam, toen hij pijnlijke behandelingen onderging voor zijn verwondingen en zijn eerste huwelijk stukliep. Hij hertrouwde met Cindy Helmsley, dochter van een biermagnaat, vestigde zich in Arizona, stelde zich verkiesbaar voor het Huis van Afgevaardigden, en na vijf jaar voor de Senaat.

In zijn dertig jaar in de Senaat ontpopte McCain zich aanvankelijk tot een pragmatische Republikein. Hij cultiveerde een reputatie van tegendraadsheid omdat hij geen blad voor de mond nam en graag samenwerkte met Democraten als het ging om binnenlandse zaken als campagnefinanciering, migratie en het beteugelen van klimaatverandering, iets wat nu niet langer denkbaar zou zijn.

McCain legde steeds de nadruk op zijn overtuigingen en nobele idealen, maar hij speelde zeker vuil politiek spel als zijn ambitie daarom vroeg. Na zijn verlies tegen Obama ging hij schijnbaar moeiteloos mee in de lijn van nietsontziende oppositie die Senaatsvoorzitter Mitch McConnell uitzette. Onder druk van de Tea Party in zijn thuisstaat Arizona verzette McCain zich tegen Obamacare. Hij veranderde van standpunt over homo’s in het leger en verzette zich tegen Obama’s klimaatpolitiek. Ook in zijn latere leven was McCain niet steeds principieel: hij torpedeerde dan wel zo dramatisch het Republikeinse alternatief voor Obamacare, maar hij stemde vervolgens wel vóór Trumps belastingwet die alsnog een fundament onder Obama’s zorgstelsel uittrok.

In de loop der jaren wortelde McCain diep in Washington. Hij werd alom gewaardeerd om het feit dat hij in zijn soms bijtende spot niemand ontzag, ook zichzelf niet. Na zijn diagnose twitterde hij: „Ik stel de vloed aan steunbetuigingen zeer op prijs – het spijt me voor mijn sparringpartners in het Congres dat ik snel terugkom, dus sta klaar.”

Geofferde principes
In zijn recente memoires (boek en film) betuigde McCain spijt over verschillende van zijn politieke keuzes, „de keren dat ik principe offerde voor persoonlijke ambitie”. „Er waren tijden dat een beetje minder hulp van mijn kant het land ten goede was gekomen”, schrijft hij.

Hij had bijvoorbeeld spijt dat hij in 2008 niet zijn vriend, de Democraat Joe Lieberman als running mate koos, maar ‘soccer mom’ Sarah Palin, gouverneur van Alaska. Door Palin een nationaal podium te geven, dachten McCain en andere Republikeinen de reactionair-populistische stroming in de Republikeinse partij te kunnen temmen. Maar het omgekeerde gebeurde: de golf aan Republikeins ressentiment die mede door Palin opkwam hielp uiteindelijk Trump in het zadel.

McCain verachtte Trump, in zijn ogen een holle demagoog die Amerika’s waarden niet kan vertegenwoordigen. Dit weerhield hem er overigens niet van braaf mee te stemmen met zijn partij, als het om Trumps ministersvoordrachten of rechtersbenoemingen ging. Op zijn beurt was McCain lange tijd een favoriet doelwit van Trump. Berucht is Trumps opmerking, uit 2015, dat McCain geen oorlogsheld was: „Ik hou meer van mensen die niet krijgsgevangen waren.” McCain wilde Trump niet op zijn begrafenis. Volgens Amerikaanse media zijn de voormalig presidenten Bush en Obama uitgenodigd om te spreken.

Uit de tijd
Als hoffelijk politicus van het midden raakte McCain uit de tijd doordat de Republikeinen steeds verder naar rechts en naar compromisloosheid opschoven – ‘McCain en het einde van het romantisch conservatisme’ luidde onlangs de kop boven een profiel in The New Yorker. Maar juist die ontwikkeling bezorgde McCain de rol die hij zijn laatste jaren zo graag speelde: als verdediger van de naoorlogse status quo en van Amerika als hoeder daarvan.

De zelfverklaard non-conformist die pal staat voor de bestaande orde – de ironie hiervan ontging McCain zelf natuurlijk niet. „Het laat maar zien”, zei hij tegen The New York Times, „dat alles mogelijk is, als je maar lang genoeg leeft.”

This post appeared on the front page as a direct link to the original article with the above link .