Does Giuliani Sound Like a ‘Crazy Old Uncle,’ or Is He Pursuing a Brilliant Strategy?

<--

Trumps advocaat

Ooit werd hij ‘Amerika’s burgemeester’ gedoopt om zijn sterke optreden na 9/11. Nu zaait Giuliani verwarring over het Mueller-onderzoek.

Wacht even, wat heeft Rudolph Giuliani nu weer gezegd? Erkende de raadsman van president Donald Trump werkelijk dat diens campagne in 2016 wellicht toch heeft samengewerkt met Rusland? Daar leek het wel op, toen hij onlangs tegen CNN zei dat eerdere ontkenningen alleen betrekking hadden op Trump persoonlijk. „Ik heb nooit gezegd dat er geen samenwerking was tussen de campagne of mensen in de campagne” en Rusland, aldus Giuliani, tot verbijstering van presentator Chris Cuomo.

Versprak Giuliani zich? Was hij de weg even kwijt? Of wilde hij het publiek alvast voorbereiden op naderende onthullingen? Hoe het ook zij, de uitspraak, die hij later terugnam, was een typisch staaltje Giuliani: die riep, evenals een reeks andere uitlatingen deze maand, meer vragen op dan hij beantwoordde.

Welkom in het mistige doolhof van Rudy Giuliani, de ooit alom gerespecteerde burgemeester van New York die sinds vorig voorjaar verbazing wekt met zijn optredens als pleitbezorger van de president bij het Ruslandonderzoek van speciaal aanklager Robert Mueller. Met zijn kenmerkende tandengrijns ageert ‘Rudy’ op de Amerikaanse tv fel tegen het onderzoek, dat als een donkere wolk boven Trumps presidentschap hangt.

Evenals zijn baas en oude vriend uit New York beheerst Giuliani daarbij de kunst verwarring te zaaien. En net als Trump roept hij steeds de vraag op of dat sluwe tactiek is of klunzigheid. Washington vraagt zich in toenemende mate af: bazelt de 74-jarige oud-burgemeester maar wat, of voert hij een briljante strategie uit? „Je kunt je afvragen of het wel goed gaat met Rudy Giuliani”, zei Gerry Connolly, lid van het Huis van Afgevaardigden, tegen CNN. „Hij klinkt als een krankzinnige oude oom.”

Zelfs de president heeft volgens persbureau AP genoeg van het verbale gestuntel van zijn prominente woordvoerder – al overweegt hij niet Giuliani te ontslaan, zoals sommigen in het Witte Huis zouden willen.

Sommigen, zoals de Democratische Afgevaardigde Jim Himes, lid van de Inlichtingencommissie van het Huis van Afgevaardigden, menen dat het slinkse doel van Giuliani’s optredens is „de zaak te vertroebelen, verwarring te zaaien en zand in de ogen te strooien.” Dat deed hij bijvoorbeeld in augustus, toen hij bij het programma Meet The Press in discussie ging over het gevaar van een perjury trap als de president zou getuigen tegenover Mueller. Waarnemers verwerpen dat concept: als Trump de waarheid vertelt, kan hij niet in een valstrik lopen. „De waarheid is de waarheid”, betoogde presentator Chuck Todd. „Nee”, wierp Giuliani tegen, „de waarheid is de waarheid niet.”

Vurig misdaadbestrijder

De verbluffende uitspraak toonde hoe ver Giuliani, die wereldfaam verwierf als standvastige burgemeester ten tijde van de aanslagen van 11 september 2001, is meegegaan met de trumpificatie van de Republikeinse partij. Hij overtrof zelfs Trumps adviseur Kellyanne Conway, die de term ‘alternatieve feiten’ muntte.

Oud-collega’s in de rechtshandhaving zien een groot contrast met de jurist die naam maakte als vurig misdaadbestrijder en opklom tot burgemeester en presidentskandidaat. „Hij heeft zich compleet uitgeleverd aan Trump”, zei John Martin, zijn voorganger als openbare aanklager in New York, tegen The New Yorker.

Giuliani werd in 1944 geboren in Brooklyn als enig kind van ouders van Italiaanse afkomst – twee jaar vóór Donald Trump ter wereld kwam in het aangrenzende Queens. Beide mannen groeiden op met het minderwaardigheidscomplex van de New Yorkse stadsdelen buiten Manhattan, en een bijpassende bewijsdrang. Giuliani studeerde rechten aan New York University en klom onder president Reagan op tot onderminister van Justitie.

In 1983 werd hij federale openbare aanklager in New York, waarbij hij zich ontpopte als een moedig misdaadbestrijder. Hij bestreed handel met voorkennis aan Wall Street en pakte de maffia aan. Hij liet verdachten in het openbaar langs camera’s voeren – een omstreden gebruik.

Keiharde misdaadaanpak

Giuliani verloor zijn eerste gooi naar het burgemeesterschap in 1989, maar won vier jaar later. Als burgemeester stelde hij vanaf 1994 een keiharde aanpak van criminaliteit in. Misdaadcijfers kelderden – al wordt betwist of dat te danken is aan zijn beleid, of aan bredere trends.

Eind jaren 90 was zijn populariteit tanende. Hij brak een gooi naar een zetel in de Senaat in 2000 af om privé-redenen, waaronder prostaatkanker en een vechtscheiding van zijn tweede vrouw, die net als Trumps huwelijksperikelen breed werd uitgemeten in de New York-taboids.

Toen kwam 11 september. De torens van het World Trade Center stonden in brand toen Giuliani aankwam bij de rampplek. Hij maakte indruk met zijn kalme leiderschap. „We moeten moedig zijn”, zei Giuliani, die waarschuwde voor woede tegen moslims. „We moeten handelen op een tolerante manier.” Oprah Winfrey noemde hem „Amerika’s burgemeester”. Time riep hem uit tot Persoon van het Jaar 2001.

Per 1 januari 2002 eindigde zijn burgemeesterschap. Als Republikeinse coryfee leek hij een sterke presidentskandidaat. Maar een campagne voor de nominatie in 2008 liep op niets uit.

Zijn ster leek verbleekt tot hij in 2016 opdook als aanhanger van Trump, die hij als een van weinigen verdedigde na de openbaarmaking van de Access Hollywood-opnames, waarop Trump opschepte over seksueel wangedrag jegens vrouwen. Toch benoemde Trump hem niet tot minister van Buitenlandse Zaken, zoals Giuliani hoopte. Pas toen hoofdadvocaat John Dowd vorig voorjaar opstapte hervond Giuliani zijn roeping en zijn rol in de schijnwerpers. Tot verbijstering van zijn oud-collega’s valt de voormalige law and order-man daarbij Justitie en de FBI net zo hard aan als Trump zelf.

Zo baarde Giuliani in mei opzien toen hij terloops tegenover Fox News erkende dat Trump het zwijggeld aan de porno-actrice Stormy Daniels had terugbetaald aan zijn persoonlijke advocaat, Michael Cohen. Tot dat moment was het verhaal dat Cohen het geld uit eigen zak had betaald aan Daniels, die zegt een affaire met Trump te hebben gehad.

Trumps tv-advocaat

Die aanpak vloeit voort uit besprekingen die Giuliani voerde met Mueller over de vraag of een zittende president kan worden aangeklaagd. Volgens een richtlijn van het ministerie van Justitie kan dat niet. Na aandringen van Giuliani zou Mueller, wiens onderzoek in de eindfase verkeert, hebben erkend dat aanklachten tegen de president niet in het verschiet liggen, ongeacht de resultaten – een cruciale concessie die betekent dat Trump alleen een afzettingsprocedure te vrezen heeft. En impeachment is geen juridisch, maar een politiek proces, waarbij de publieke opinie doorslaggevend is. Giuliani is dan ook niet zozeer Trumps juridisch raadsman, als wel diens tv-advocaat – voor de rechtbank van de publieke opinie.

Is dat een waardige rol voor America’s mayor? Giuliani lijkt hieraan te twijfelen. „Ik vrees dat dit op mijn grafsteen komt: ‘Rudy Giuliani: hij loog voor Trump’”, zei hij tegen The New Yorker. „Ik denk niet dat dat het wordt. Maar als het zo is, wat kan mij het schelen? Ik ben dan toch dood.”