et was altijd iets om naar uit te kijken: elk derde jaar naar Amerika met de Kerst, met vrouw en kinderen het feest vieren bij mijn lieve ouders. Maar nu heb ik gemengde gevoelens.
Advertentie van Achterhoek
De verborgen parels van de Achterhoek
Zestien jaar woon ik ondertussen in Nederland, maar ik heb diepe wortels in de Verenigde Staten. Niet alleen ik ben daar geboren, onze drie kinderen ook. Ik wil dat ze het land zien en meemaken. Het is iets van mezelf dat ik met hen wil delen. Ik ben zo ouderwets dat ik zelfs zou willen dat ze trots zijn op hun geboorteland, al zijn ze helemaal Nederlands geworden. Ze willen zich deze kerstvakantie laten registreren als stemgerechtigd, nu ze alle drie volwassen zijn, zodat zij volgende jaar bij de Amerikaanse verkiezingen kunnen stemmen.
Maar wat krijgen ze mee? We vliegen naar Chicago, maar overnachten in Washington, waar ik ook heb gestudeerd. Want met een overstap van 21 uur in Washington konden we de goedkoopste vliegtickets boeken. Het leek me leuk om dan de monumenten ’s avonds te zien en de verlichte kerstboom te bewonderen bij het Witte Huis.
Maar Washington heeft niet meer de allure die het eens had. Het is – zeker na deze week – het voorbeeld van politiek onvermogen, een symbool van de normloosheid én de verdeeldheid die Amerika bedrukt. Op welke manier is de Amerikaanse democratie nog inspirerend?
Verspilling en excessen
En daar bovenop is er het enorme consumentisme rondom Kerst. Helaas begint Nederland in dat opzicht steeds meer op Amerika te lijken, maar de Amerikanen maken het nog steeds veel bonter. De gemiddelde Amerikaan besteedt dit jaar maar liefst 920 dollar aan kerstcadeaus. Dat zullen wij niet doen, maar toch liggen er ook bij ons heel veel geschenken onder de kerstboom.
De verspilling en de excessen van het consumeren vind ik steeds lastiger, al doe ik er zelf aan mee. Vanuit het perspectief van klimaatverandering kan dat eigenlijk niet meer.
Zo’n overdadig feest vindt plaats in de context van toegenomen ongelijkheid in de Amerikaanse samenleving. De laatste jaren is er zelfs sprake van een afname van de levensverwachting, door onder andere drugsverslaving.
Het gevoel van machteloosheid door gebrek aan een hoopvol toekomstperspectief is toegenomen.
Een in Nederland geboren arts vertelde mij onlangs dat de meeste mensen in zijn Amerikaanse praktijk zich zorgen maken of zij hoger onderwijs voor hun kinderen kunnen betalen, of ze een fatsoenlijke en betaalbare zorgverzekering kunnen vinden en of ze na hun pensionering voldoende inkomen zullen hebben. Vrijheid mag de levensleus van Amerikanen zijn, maar er is weinig zekerheid.
Ik ben in de loop der jaren steeds meer vervreemd van mijn eigen geboorteland en eigenlijk heb ik geen vertrouwen meer in een goede toekomst voor Amerika, al blijf ik daar wel op hopen.
Vrijgevigheid en betrokkenheid
Toch troosten mij twee dingen. In de eerste plaats is er nog altijd veel moois te vinden in dat land. En dan heb ik het ook over de mensen. Ze hebben de reputatie oppervlakkig te zijn, maar mijn ervaring is dat ze juist heel goed de emotionele diepte in kunnen gaan met anderen (als ze er de tijd voor kunnen vinden). En Kerst brengt het beste in hen naar boven: vrijgevigheid en betrokkenheid voor familie en soms ook voor wildvreemden.
En daarnaast zie ik Amerika – ondanks mijn scepsis over vlagvertoon en patriottisme – nog steeds als nobel ideaal. Dat een natie het goede voorbeeld wil geven en zich belangeloos en daadkrachtig inzet voor een betere wereld. Daarin wil ik geloven.
Maar mensen en staten en de samenlevingen die zij scheppen, zijn feilbaar en stellen vaak teleur. De Amerikaanse predikante Fleming Rutledge brengt dit in verband met de kerstgedachte. Het is niet onze eigen geschieden of wapenfeiten die heil brengen in deze wereld, maar het licht voor de wereld uit onverwachte hoek.
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.