Verliezer Trump blijft risico voor democratie in de Verenigde Staten
presidentsverkiezingen
Donald Trump is nog maar twee weken president. Hij heeft de verkiezingen in november verloren en op 20 januari wordt Joe Biden geïnaugureerd als zijn opvolger. Maar ook in zijn laatste dagen legt Trump nog een verbluffende brutaliteit aan de dag, stelt hij de weerbaarheid van de Amerikaanse democratie op de proef en probeert hij het presidentschap van Biden te beschadigen nog voordat het goed en wel is begonnen.
Dit is het dagelijkse commentaar van NRC. Het bevat meningen, interpretaties en keuzes. Ze worden geschreven door een groep redacteuren, geselecteerd door de hoofdredacteur. In de commentaren laat NRC zien waar het voor staat. Commentaren bieden de lezer een handvat, een invalshoek, het is ‘eerste hulp’ bij het nieuws van de dag.
De verliezer van de Amerikaanse verkiezingen belde zaterdag met de functionaris die in de staat Georgia verantwoordelijk is voor het tellen van de stemmen. Hij zette hem onder druk de stembusuitslag van november alsnog in zijn voordeel te veranderen, waarmee hij het blazoen van de voormalige voorbeeld-democratie VS nog maar eens bezoedelde.
In datzelfde Georgia vond op 5 januari een tweede ronde in de Senaatsverkiezingen plaats die in hoge mate Bidens politieke speelruimte bepaalt. Als de Democraten beide zetels winnen kan Biden de Senaat naar zijn hand zetten. Zo niet, dan kunnen de Republikeinen wetsvoorstellen voorlopig blokkeren.
Trumps telefoontje is net zo verbijsterend als het feit dat Michael Flynn, Trumps voormalige adviseur voro natinonale veiligheid, voorstelde de noodtoestand af te kondigen om zo nieuwe verkiezingen te forceren. Alle nog levende voormalige Amerikaanse ministers van Defensie schreven een open brief waarin ze de strijdkrachten oproepen zich niet te mengen in een dispuut over verkiezingen en onderstreepten dat de tijd om protesteren tegen de uitslag voorbij is.
Trumps gedrag is ongehoord maar het is wel consequent. Hij heeft de betrouwbaarheid van de verkiezingen al in twijfel getrokken vóór de verkiezingen. Hij heeft dat gedaan tijdens het tellen van de stemmen. Hij heeft dat herhaald na de verkiezingen door gouverneurs onder druk te zeggen en in zestig rechtszaken zijn verlies aan te vechten. En hij deed het nu dus weer, luttele dagen voordat het Congres op 6 januari de stembusuitslag van november formeel moet bekrachtigen.
Het is eenvoudig Trumps telefoontje af te doen als de laatste stuiptrekking van een slechte verliezer die over twee weken toch gaat golfen. Hij verloor niet alleen de verkiezingen maar ook de rechtszaken. De functionaris in Georgia hield bovendien koelbloedig voet bij stuk. Maar zo eenvoudig is het helaas niet: Trump staat niet alleen.
Enkele tientallen Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden, zeker een dozijn Republikeinse senatoren én vice-president Mike Pence houden vol dat er met de verkiezingen iets niet in de haak was en dat de komende weken benut moeten worden voor nader onderzoek. Ze zullen de ceremoniële vergadering van Huis en Congres gebruiken om de mare te voeden dat Joe Biden de verkiezingswinst heeft gestolen.
Ook al kunnen Trump en trawanten Biden niet tegenhouden, het is voor de nieuwkomer een fikse handicap als een deel van het electoraat vermoedt dat hij niet eerlijk aan zijn zege kwam. Vorige maand zei 40 procent van de kiezers te geloven dat de verkiezingen niet fair zijn verlopen. Biden zal op dat wantrouwen een antwoord moeten formuleren. De Republikeinen zullen na het vertrek van Trump moeten bepalen wie ze willen zijn: een conservatieve partij binnen de wet of een Trumpiaanse beweging die de Amerikaanse democratie stilaan verder afbreekt en elk politiek compromis uit de weg gaat.
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.