De Amerikaanse Senaat speelt een Russisch roulettespel dat wereldwijd gevolgen kan hebben
In een tot het randje van de financiële afgrond gevoerd politieke Russische roulette riskeert de Senaat het bankroet van Amerika. Maar de politici vergeten dat dit te midden van andere, dreigende financiële chaos gebeurt.
Zijn ze in Washington nu helemaal hun verstand verloren? Deze week is dat een reële vraag geworden, gezien het spelletje chicken game dat de Republikeinen en Democraten in de Senaat speelden. Elk zijn ze vastbesloten niet als eerste te stoppen voor de financiële afgrond waarin de Verenigde Staten tuimelen als er geen akkoord komt over extra ruimte voor de overheid om geld te lenen. Het is een bizar spel, waarbij ‘de wereld twijfelt over het denkvermogen van Washington’, schreef The Washington Post in een politieke analyse. En niet alleen twijfelt, maar ook bang is: een financiële crisis in de VS zal wereldwijde gevolgen hebben.
Het spel gaat over het al dan niet verhogen van het schuldenplafond. De Amerikaanse overheid moet geld lenen om aan de financiële verplichtingen te voldoen. Die verplichtingen stammen voor een niet onaanzienlijk deel nog uit de periode-Trump. Maar de VS kennen een wettelijk schuldenplafond (alleen Denemarken heeft iets vergelijkbaars) en dat staat op een duizelingwekkende 28,4 biljoen (28.400 miljard) dollar. Als dat plafond is bereikt, mag de overheid geen geld meer uitgeven, zelfs geen militaire salarissen.
Minister van Financiën Janet Yellen houdt de Senaat al weken voor dat die situatie rond 18 oktober bereikt zou worden. In feite is het al erger: eind juli bereikte de nationale staatsschuld van de VS al dit plafond. Sinds die tijd houden Yellen en de financiële overheden de staatsuitgaven drijvende via ‘buitengewone maatregelen’, een mooie term voor financiële trucs en noodgrepen. Washington zit al ruim twee maanden op zwart zaad. Financiële instellingen weten dat en zijn al
begonnen met voorbereidingen voor de ‘potentieel catastrofale’ effecten. ‘Niemand zal ervoor worden gespaard. Het zou een zelf aangerichte ramp zijn waarvan we niet zullen herstellen, op een moment dat onze rol in de wereld toch al wordt betwijfeld’, waarschuwde voorzitter Maya MacGuineas van de Commissie voor een verantwoord federaal budget. ‘De VS hollen naar een klif en nemen de wereld mee’, vatte CNN de situatie samen.
Er lijkt nu een voorlopig uitstel te zijn bereikt, tot in december. Maar dan wordt de chaos nóg groter. Niet alleen komt deze hele discussie dan weer terug; ook een tijdelijk akkoord over de begroting van komend jaar loopt op 3 december af. En dan is er nog het nog steeds niet goedgekeurde plan voor herstel van de infrastructuur, naast
het nog grotere plan ‘Build back better’ van Biden om de Amerikaanse samenleving een heel nieuwe impuls te geven. Op verschillende manieren zijn ze voor de Democraten en de Republikeinen allemaal met elkaar verweven. In december staat Washington en daarmee een belangrijk deel van de wereldeconomie weer op een klif – alleen helt die dan nog gevaarlijker naar beneden.
Dat komt niet alleen door de VS. In China staat namelijk een
zeer belangrijk onderdeel van de economie – de vastgoedsector – ook op het punt van ineenstorten. Als die twee zaken bij elkaar komen, zijn de gevolgen niet te overzien. Wie dat riskeert voor politiek gewin, speelt inderdaad een gevaarlijk spel Russische roulette, zoals president Biden het noemt.
In werkelijkheid gaat het niet om het schuldenplafond, maar om de tussentijdse verkiezingen van 2022. Als het plafond echt wordt verhoogd, gaat het door de magische grens van 30 biljoen dollar (ruim 26 biljoen euro). Niemand wil die verantwoordelijkheid op zich nemen (Democraten) of daarin delen (Republikeinen), omdat dit gegarandeerd een onderwerp wordt in de verkiezingscampagne.
Maar wat de Amerikaanse politici bij hun knokpartijen in de politieke arena dreigen te vergeten, is dat hun riskante spel samenvalt met andere grote financiële problemen, China voorop. Deze week begon met een acute crisis rond de grootste vastgoedontwikkelaar in China, Evergrande – met dertienhonderd projecten in 280 steden goed voor 2 procent van het totale Chinese bruto binnenlandse product. Dat heeft een schuldenberg van ruim 300 miljard dollar en kon afgelopen weken niet aan zijn betalingsverplichtingen voldoen. Later bleek dat nog twee andere grote vastgoedbedrijven, Sinic en Fantasia, honderden miljoenen euro’s aan verplichtingen niet konden betalen. Ook hun aandelen kelderden. Voor de steden en regio’s, die voor een groot deel van hun inkomsten afhankelijk zijn van grondverkopen aan dergelijke ontwikkelaars, betekent dit ook een grote tegenslag. Bovendien hebben die overheden vaak al grote schulden, door ambitieuze projecten. Ook China zit zo voor een belangrijk deel op zwart zaad, vergelijkbaar met de VS en met veel van de zuidelijke lidstaten van de Europese Unie. Niemand zit te wachten op nog meer financieel risico.
Als in die situatie de leidende politici in de Senaat zulk hoog spel spelen op het randje van de financiële afgrond, grenst dat inderdaad aan politieke incompetentie.
De president in het Witte Huis mag zijn gewisseld, de gevaarlijke gekte in het Congres is gebleven.
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.