President Obama ignited a lively debate about the future approach toward Afghanistan with his decision to scale down the number of troops in the country. However, this is not the only serious consequence of his decision. The other — probably less recognizable, but arguably more important — is the need to reevaluate the American approach toward security — what I would call Obama’s “strategic doctrine.” Both of these consequences also affect Polish strategy toward national security. What is the essence of these decisions?
Emancipation from a Militaristic Mindset
Let’s start with the strategy in Afghanistan. Obama’s decision means liberation from a militaristic approach toward Afghanistan and replacing it with a political alternative. Up to this point, the key to formulating policy was the perceived military threat level in an area. This was a bottom-up strategy — and in essence a reactive one — dependent upon conditions in the theater of operations. The mission in Afghanistan was to make these conditions as favorable as possible, which was a very arbitrary approach. In other words, we were merely reacting to perceived threats, with the hope that someday the Afghan army would be able to replace us. In reality, we (NATO) were not in control of Afghanistan. Rather, it was the Afghans who were controlling us, exploiting our militaristic approach toward the development of their nation.
President Obama has given the signal to do away with this thinking. Let’s hope that this is the beginning of real strategic change in which politicians trade in their field binoculars, which they have grown to love, for strategic telescopes. Only then can Afghanistan be seen in the proper perspective. In conflicts where we participate by choice and not by necessity it should be logical to formulate strategy based on specific objectives, and not to settle for a strategy based on the situation on the ground. If we continue the strategy that we settled for, we will be like the U.S.S.R. As a result of its lack of a broad approach to Afghanistan, it didn’t leave, but was pushed out by operational circumstances.
Purposefulness should be one of the cornerstones of our strategy. It is strange how often strategists forget this. Now is the time to return to classic strategy. We have to define our goals and also reduce our expectations. We should try not to impose our vision of what we think the country should look like. The Afghans should build it in accordance with their desires and abilities. We will not be able to guarantee them full internal security and development — they are the ones who have to strive toward that goal. It should not be up to us to tell them what type of Islam they should practice, whether it is moderate or more fundamentalist. Our common goal should be to prevent Afghanistan from becoming a base of operations for attacks beyond its borders. Any and every attempt should be prevented. The strategy of “total force” should be replaced with “selective containment.” In military strategy, we should abandon the counter-insurgent tactic in favor of a counter-terrorist approach.
From the Polish point of view, this is a desirable change because it liberates NATO from a strategic trap, where the alliance compromises the ability to carry out its primary objective — the ability and integrity of a collective defense. It is necessary to stress that this strategic change is fully synchronized with President Komorowski’s plan for the future of Polish forces in Afghanistan. According to the president, we should reduce the scope of our engagement, end the military mission next year and transition to a training and support operation. By 2014, we will continue our work with Afghanistan based solely on bilateral partnership agreements.
It is not easy to convince everyone of this new strategy, as there are many people in Poland who are also in favor of a militaristic approach toward Afghanistan. Let’s hope that Obama’s change of strategy will also influence a similar direction in Polish thinking.
Balance between Security and Development
The second important item in Obama’s speech was the new American approach toward security, both national and international. According to Obama, the U.S. will not become isolationist, but also will not combat every evil in the world. If the U.S. is directly threatened, it will use force, but not escalate it toward establishing operational theaters beyond its borders. In response to threats to international security, the U.S. will not act unilaterally, but as a part of international forces. Most resources will be spent on developing Americans’ own nation (“nation building at home”).
President Obama’s new strategy can be boiled down to three points. First, an aggressive defense in the face of direct security threats. Second, a conditioned and elastic response to international and indirect threats. Third, concentrating most resources on internal development. This plan can best be characterized as a change from the “security for the sake of security” approach to the “security for development” tactic. Up to this point, security was used to exert force outward; now it will be used to ensure the internal good.
If we look at Polish security strategy from this perspective, we will notice a similar shift. It is manifested in at least two tendencies.
The first tendency is the rationalization of our approach toward involvement in international operations. We have gradually shifted away from romantic strategizing toward realism. Until very recently, we mainly looked toward our partners (Iraq, for example). Now, we try to base our decisions on rational calculations of strategic interests and ability (Libya). These calculations acknowledge the priority of our ability to counter direct threats (this is why modernization of our armed forces is at the forefront, along with development of specialized units).
The second priority is the ability to participate in an international context. This arrangement mirrors the goals of President Obama and influences our future plans, programs and decisions with regard to national security.
The second tendency of Polish strategy is to look for a proper balance between force and development. This has become a paramount issue. It is reflected in two large projects. The first is the work of the government commission headed by, among others, Michal Boni, which has created a plan for strategic development, and the work of the National Security Strategic Review Commission. One of the challenges that we are currently facing is to align these efforts with the guiding principles of “no security without development” and “without development, security is meaningless.” If we can successfully complete these two undertakings in harmony, if we strike the right balance between security and development, Poland will be able to face the challenges of contemporary times.
Tak naprawdę to nie my, NATO, panowaliśmy nad Afganistanem; to Afgańczycy trzymali nas w niewoli, wykorzystując nasze wojskowo-techniczne podejście do kształtowania sytuacji w tym kraju. Prezydent Obama dał sygnał do zerwania z takim myśleniem
Prezydent Obama swoją decyzją w sprawie rozpoczęcia zdecydowanego wycofywania wojsk z Afganistanu wywołał szeroką dyskusję na temat dalszej strategii wobec zaangażowania afgańskiego. Ale to niejedyna poważna konsekwencja tej decyzji. Inną, choć jak dotąd mniej dostrzeganą, ale chyba o jeszcze bardziej fundamentalnym znaczeniu, jest zdefiniowanie zmiany amerykańskiego podejścia do spraw bezpieczeństwa w ogóle, które skłonny byłbym wręcz określić "strategiczną doktryną Obamy". Obydwie te konsekwencje mają odniesienie także do polskiej praktyki strategicznej w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego. Na czym polega ich istota?
Wyrwanie się z niewoli wojskowego myślenia o kryzysie afgańskim
Rozpocznijmy od strategii wobec Afganistanu. Decyzja Obamy oznacza wyrwanie się z niewoli wojskowego myślenia o rozwiązaniu kryzysu afgańskiego na rzecz podejścia politycznego. Do tej pory punktem wyjścia i podstawą określania decyzji na przyszłość były operacyjne wskaźniki opisujące stan bezpieczeństwa na miejscu, "w terenie" (liczba zamachów, pojmanych przestępców, przejętych kilogramów narkotyków itp.). Strategia była formułowana "od dołu"; była w istocie strategią reaktywną, uzależnioną od sytuacji operacyjnej na teatrze działań. Jej misją była poprawa tych wskaźników, zresztą często ustalanych arbitralnie. Innymi słowy: to strategia raczej biernego reagowania na sytuację w nadziei, że kiedyś wreszcie Afgańczycy nas wyzwolą z tego obowiązku. Tak naprawdę to nie my (to nie NATO) panowaliśmy nad Afganistanem; to Afgańczycy trzymali nas w niewoli, wykorzystując nasze wojskowo-techniczne podejście do kształtowania sytuacji w tym kraju.
Teraz prezydent Obama dał sygnał do zerwania z takim myśleniem. Miejmy nadzieję, że jest to początek prawdziwej strategicznej zmiany, w ramach której polityczni decydenci powinni zmienić wojskowe lornetki polowe, które niespodziewanie tak polubili, na strategiczny teleskop. Wtedy Afganistan można dostrzec we właściwej perspektywie. W takich konfliktach jak afgański, w których uczestniczymy z wyboru, a nie z musu (z musu trzeba prowadzić wojnę w obronie własnego kraju), logiczne jest, aby strategię własną formułować na podstawie i stosownie do własnych celów, a nie godzić się na strategię wymuszaną przez miejscowe warunki operacyjne. Gdybyśmy kontynuowali dotychczasową strategię "z musu", skończylibyśmy w Afganistanie jak ZSRR, który z powodu politycznego marazmu i braku perspektywicznego podejścia z Afganistanu nie wyszedł, tylko został stamtąd w niesławie wypchnięty przez okoliczności operacyjne.
Celowość to jedna z podstawowych zasad strategii. Dziwne, że tak łatwo i często stratedzy-praktycy o niej zapominają. Jest teraz dobra pora, aby powrócić do klasyki strategicznej. Trzeba wyraźnie zdefiniować swoje cele; w praktyce - zredefiniować i zredukować dotychczasowe cele wobec Afganistanu. Nie narzucimy tam budowy państwa według naszych wyobrażeń i marzeń, niech Afgańczycy zbudują go tak, jak sami chcą i przede wszystkim - jak sami mogą. Nie zapewnimy za nich bezpieczeństwa wewnętrznego i rozwoju; niech się do tego przede wszystkim biorą sami. Nie naszą sprawą jest wskazywanie im siłą, jaki rodzaj islamu powinni wyznawać i uprawiać: czy bardziej umiarkowany, czy bardziej fundamentalistyczny. Naszym wspólnym celem powinno natomiast być zapewnienie, aby terytorium Afganistanu nie stało się ponownie bazą do wyprowadzania ataków na zewnątrz. Wszelkie tego typu ewentualne przygotowania i próby należy eliminować w zarodku. Strategię totalnego wymuszania trzeba więc zastąpić strategią selektywnego powstrzymywania. W wojskowej praktyce operacyjnej oznacza to też przejście od strategii przeciwpartyzanckiej do strategii przeciwterrorystycznej.
Z polskiego punktu widzenia taki kierunek zmian jest szczególnie pożądany, bo przede wszystkim daje szansę wyrwania NATO ze strategicznej pułapki afgańskiej, w której sojusz się systematycznie psuje z punktu widzenia jego podstawowej dla Polski funkcji, jaką jest zdolność i wiarygodność obrony kolektywnej. Trzeba też podkreślić, że zmiana ta w pełni współbrzmi z określonymi już w ubiegłym roku przez prezydenta Bronisława Komorowskiego kierunkami polskiego dalszego zaangażowania w Afganistanie. Przypomnijmy, że według prezydenta powinniśmy już w tym roku rozpocząć redukcję naszego zaangażowania (to znaczy: redukcję zadań i w ślad za tym wielkości kontyngentu), w przyszłym roku zakończyć operację bojową i przejść do misji szkoleniowej, a do 2014 roku ostatecznie zakończyć udział w operacji wojskowej. Po 2014 roku możemy ewentualnie kontynuować partnerską współpracę z Afganistanem wedle zasad ustalonych w odrębnym porozumieniu.
Trzeba przyznać, że nie jest łatwo i prosto przekonywać do tej strategii, jako że także u nas istnieją zwolennicy techniczno-wojskowego patrzenia na kontynuację zaangażowania w Afganistanie. Miejmy nadzieję, że uświadomienie sobie istoty tej - koniecznej od dawna i dobrze, że wreszcie rozpoczętej dzięki decyzji prezydenta Obamy - zmiany strategicznego podejścia do Afganistanu wpłynie również na ułatwienie i przyspieszenie realizacji podobnego kierunku w polskich planach wobec zaangażowania afgańskiego.
Równowaga między bezpieczeństwem i rozwojem
W mojej ocenie drugim niezwykle ważnym wątkiem wypowiedzi prezydenta Obamy w czasie ogłaszania decyzji w sprawie Afganistanu było syntetyczne przedstawienie nowego amerykańskiego myślenia strategicznego o bezpieczeństwie w ogóle (narodowym i międzynarodowym). Według niego Stany Zjednoczone nie pójdą w kierunku izolacjonizmu, ale też nie będą walczyć z wszelkim złem na świecie. Jeśli będą zagrożone bezpośrednio, użyją oczywiście siły, ale bez jej mechanicznego eskalowania do użycia masowych armii poza granicami. W odpowiedzi na zagrożenia bezpieczeństwa globalnego USA nie będą działać samodzielnie, indywidualnie. Będą stosownie reagować w ramach akcji międzynarodowych. Główny wysiłek skupią zaś na rozwoju własnego narodu i kraju ("nation building at home").
Myśl przewodnią nowej doktryny strategicznej prezydenta Obamy można zatem sprowadzić do trzech punktów: zdecydowana, twarda obrona przed bezpośrednimi zagrożeniami; warunkowy, elastyczny udział w reagowaniu na zagrożenia pośrednie (międzynarodowe); koncentracja głównego wysiłku na sprawach rozwoju kraju. Najkrócej jej zmianę da się scharakteryzować jako przejście od dotychczasowej doktryny "bezpieczeństwa dla bezpieczeństwa" do doktryny "bezpieczeństwa dla rozwoju". Do tej pory bezpieczeństwo miało służyć budowaniu i prezentowaniu potęgi na zewnątrz, teraz ma być ubezpieczeniem rozwoju dobrobytu wewnątrz.
Jeśli z tej perspektywy spojrzymy na kształtowanie się polskiej strategii bezpieczeństwa w ostatnim czasie, to zauważymy podobną tendencję. Znajduje ona swoje odzwierciedlenie w co najmniej dwóch procesach.
Po pierwsze - to racjonalizacja naszego podejścia do angażowania się w operacje międzynarodowe; stopniowe przechodzenie w tej dziedzinie od romantyzmu strategicznego do realizmu. Do niedawna raczej emocjonalnie podążaliśmy za tym, co robią nasi sojusznicy na arenie międzynarodowej (przykład Iraku). Teraz takie decyzje staramy się opierać na racjonalnych kalkulacjach strategicznych interesów i możliwości (przykład Libii). W tych kalkulacjach zaś uwzględniamy: w pierwszej kolejności potrzeby związane ze zdolnościami do ubezpieczenia się przed bezpośrednimi zagrożeniami (stąd priorytet dla modernizacji własnych sił zbrojnych i rozwoju innych ogniw systemu bezpieczeństwa narodowego), w drugiej - potrzeby związane z udziałem w operacjach międzynarodowych jako formie reagowania na zagrożenia pośrednie. Takie potraktowanie priorytetów wysiłków narodowych - podobne, jak widać, do ogłoszonego przez prezydenta Obamę - rzutuje oczywiście na treść planów, programów i decyzji strategicznych w sprawach bezpieczeństwa.
Druga nowoczesna tendencja w polskiej strategii (i także podobna do zasygnalizowanej przez prezydenta Obamę) to poszukiwanie właściwego balansu między bezpieczeństwem i rozwojem. Ten problem zwłaszcza ostatnio znajduje się w centrum uwagi naszych prac strategicznych. Ma to swoje odzwierciedlenie w dwóch dużych przedsięwzięciach: w pracach rządowej komisji pod przewodnictwem min. Michała Boniego nad pakietem strategii rozwojowych oraz w pracach powołanej przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Komisji Strategicznego Przeglądu Bezpieczeństwa Narodowego (której mam zaszczyt przewodniczyć). Jednym z ważnych wyzwań, przed jakim stoimy, jest skoordynowanie tych prac w myśl tezy, że "bez bezpieczeństwa nie byłoby rozwoju, a bez rozwoju bezpieczeństwo stawałoby się niczym". Jeśli uda się nam doprowadzić do finału obydwa przedsięwzięcia w potrzebnej harmonii, jeśli uda się zapewnić potrzebne sprzężenia i interakcje między problematyką rozwojową i problematyką bezpieczeństwa narodowego, to i na tym polu Polska może być w czołówce państw na czas i skutecznie podejmujących wyzwania współczesności.
This post appeared on the front page as a direct link to the original article with the above link
.
It wouldn’t have cost Trump anything to show a clear intent to deter in a strategically crucial moment; it wouldn’t even have undermined his efforts in Ukraine.