Στον ύπνο» έπιασε η κρίση τα μεγάλα κεφάλια της FED
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ απασχολεί μια στρατιά από οικονομολόγους. Για λογαριασμό της δουλεύουν περίπου 225 κάτοχοι διδακτορικών τίτλων, οι οποίοι έχουν στη διάθεσή τους τα πιο λεπτομερή και συχνά απόρρητα στατιστικά στοιχεία, που καλύπτουν κάθε γωνιά της αμερικανικής οικονομίας. Δουλειά τους είναι να αναλύουν καθημερινά τεράστιες ποσότητες δεδομένων. Και το κάνουν υπό την καθοδήγηση του Μπεν Μπερνάνκι. Του κεντρικού τραπεζίτη, ο οποίος αναγνωρίζεται ως ένα από τα καλύτερα μυαλά του κόσμου σε θέματα νομισματικής πολιτικής και οικονομικών κύκλων.
Όλοι αυτοί οι «ειδικοί» οικονομολόγοι δεν κατάφεραν να αντιληφθούν ότι το σκάσιμο της αμερικανικής φούσκας των ομολόγων θα έφερνε το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα στο χείλος του γκρεμού και τη διεθνή οικονομία στη χειρότερη ύφεση των τελευταίων 80 ετών. Και σαν να μην έφτανε αυτό, τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Federal Reserve από το 2006, που μόλις δόθηκαν στη δημοσιότητα, τους δείχνουν να γελούν και να αστειεύονται μπροστά στη δραματική κατάσταση της αμερικανικής αγοράς ακινήτων, που σε λίγους μήνες θα γονάτιζε την παγκόσμια οικονομία.
Όσοι την παρακολουθούν, γνωρίζουν ότι η Federal Reserve των ΗΠΑ είναι ίσως πιο μυστικοπαθής και από τη… CIA. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα, που συχνά επικρίνεται για την αδιαφάνειά της, κρατά σαν επτασφράγιστο μυστικό τα όσα λέγονται στις τακτικές συνεδριάσεις της. Δεν δημοσιεύει παρά μια σύντομη περίληψη των πρακτικών από τις συνεδριάσεις αυτές, γραμμένη σε ξύλινη γλώσσα. Αλλά και οι επίσημες δηλώσεις των μελών της, γίνονται συνήθως σε μια αινιγματική διάλεκτο, που μάλλον δημιουργεί περισσότερα ερωτήματα από όσα απαντά.
Με την υποχρεωτική δημοσιοποίηση των απομαγνητοφωνημένων πρακτικών του 2006 (αφού πλέον έχει παρέλθει η προβλεπόμενη περίοδος των πέντε ετών), αποδεικνύεται ότι οι συνεδριάσεις των μελών της Fed δεν μοιάζουν καθόλου με τις συναντήσεις των σοβαρών, έγκυρων και αλάνθαστων ακαδημαϊκών «τιτάνων» που κάποιοι θα περίμεναν.
Γύρω από το μεγάλο τραπέζι συνεδριάσεων, φτιαγμένο από μαόνι και γρανίτη, κεντρικοί τραπεζίτες και μέλη του δ.σ. αστειεύονται μεταξύ τους, κουτσομπολεύουν άτομα που δεν είναι παρόντα και… προσπαθούν να «καλοπιάσουν» το αφεντικό τους, με υπερβολικές και κραυγαλέες κολακείες. Κυρίως, όμως, εκτίθενται ανεπανόρθωτα, καθώς φαίνονται να γελούν και να σφυρίζουν αδιάφορα μπροστά στη χειρότερη οικονομική κρίση που έχει γνωρίσει ο πλανήτης, μετά τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930.
«Πιστεύουμε ότι τα θεμελιώδη της ανάπτυξης για το προσεχές μέλλον εξακολουθούν να φαίνονται καλά», δήλωνε στη συνεδρίαση της 12ης Δεκεμβρίου του 2006 ο Τίμοθι Γκάιτνερ, που τότε ήταν ο διοικητής της Federal Reserve της Νέας Υόρκης, αλλά σήμερα κρατά στα χέρια του το τιμόνι της μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη, ως υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ. Ο κίνδυνος για «παράπλευρες απώλειες» στην οικονομία από τη διόρθωση των ακινήτων είναι μικρός, έλεγε.
Ακόμα και ο ίδιος ο Γκάιτνερ φαίνεται ότι είχε πιστέψει το ίδιο «παραμύθι», που έπιασε εκατομμύρια Αμερικανών στον ύπνο. Οι τιμές των ακινήτων είχαν διπλασιαστεί μέσα σε δέκα χρόνια, με αποτέλεσμα πολλοί να θεωρούν ότι η αγορά μπορούσε να συνεχίσει να κινείται ανοδικά για πάντα. Οι εξελίξεις τους διέψευσαν. Ένα χρόνο αργότερα, οι τιμές των κατοικιών είχαν πέσει τουλάχιστον 10% και μέσα σε δύο χρόνια, η πτώση άγγιζε το 25%. Ένα μεγάλο μέρος του πλούτου των αμερικανικών νοικοκυριών εξαφανίστηκε και οι τράπεζες βρέθηκαν με τοξικούς τίτλους εκατοντάδων δισ. δολαρίων στα χαρτοφυλάκιά τους. Η παγκόσμια οικονομία βυθίστηκε σε βαθιά ύφεση. Μόνο στις ΗΠΑ χάθηκαν 8 εκατ. θέσεις εργασίας. Και οι διασώσεις των τραπεζών από τις κυβερνήσεις, φύτεψαν τον σπόρο της σημερινής κρίσης χρέους.
Τα μεγαλύτερα οικονομικά μυαλά του κόσμου, οι θεματοφύλακες της παγκόσμιας οικονομίας, παρουσιάζονται ανυποψίαστα μπροστά στη διασύνδεση της αγοράς ακινήτων και της χρηματοοικονομικής αγοράς. Έδειξαν να αγνοούν παντελώς την ύπαρξη των αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων τίτλων, που στηρίχτηκαν σε στεγαστικά δάνεια που δεν θα αποπληρώνονταν ποτέ. Όπως και τον τρόπο με τον οποίο αυτά θα μόλυναν το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα.
Γι’ αυτούς, το δραματικό σκάσιμο της φούσκας στα ακίνητα, που τότε βρισκόταν στα πρώτα του στάδια, φάνταζε αστείο. Οι περισσότεροι γελούν, όταν ο διοικητής της Fed της Ατλάντας, τους εξιστορεί τις αγωνιώδεις προσπάθειες των κατασκευαστών να βρουν αγοραστές για τις χιλιάδες απούλητες νεόκτιστες κατοικίες, με κάποιους να προσφέρουν ως δώρο ένα αυτοκίνητο μαζί με κάθε σπίτι.
Υποκλίνεται μπροστά στην αυθεντία του Γκρίνσπαν ο Γκάιτνερ
Οι «ειδικοί» που υποτίθεται ότι είχαν επιφορτιστεί με το έργο της προστασίας της παγκόσμιας οικονομίας, πιάστηκαν στον ύπνο μπροστά στη χειρότερη κρίση από το Κραχ του 1929. Ο λόγος αποκαλύπτεται στα πρακτικά της συνεδρίασης της Fed της 31ης Ιανουαρίου του 2006, που ήταν και η τελευταία υπό την προεδρία του Άλαν Γκρίνσπαν, έπειτα από σχεδόν 20 χρόνια. Κανένας από τους παρευρισκόμενους δεν είχε τη διάθεση να αμφισβητήσει την αυθεντία του κεντρικού τραπεζίτη, που τότε αποκαλούνταν «μάγος» και «μαέστρος» της παγκόσμιας οικονομίας.
«Θέλω να σημειωθεί ότι πιστεύω ότι είσαι αρκετά φανταστικός. Και σκεπτόμενος τις πιθανότητες, πιστεύω ότι είναι πιο πιθανό στο μέλλον να αποφασίσουμε ότι είσαι ακόμα καλύτερος από ό,τι νομίζουμε, παρά το αντίθετο», δηλώνει ο Τιμ Γκάιτνερ. Σήμερα, όλοι γνωρίζουν πόσο έξω έπεσε. Ο «μύθος» του Γκρίνσπαν κατέρρευσε, όταν όλος ο πλανήτης διαπίστωσε ότι η δική του συνταγή, των χαμηλών επιτοκίων, της απορρύθμισης των αγορών και της ελάχιστης παρέμβασης του κράτους στην οικονομία, προκάλεσε την κρίση που διαρκεί μέχρι σήμερα.
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.