Raw Reality Meets Obama’s Optimism

<--

Rauwe werkelijkheid van Midden-Oosten test voor optimisme Obama

Een grotere overgang was niet denkbaar: van feestelijke slierten vrouwen en mannen voor stembureau’s tot de brullende motoren van oproerpolitie die inrijdt op demonstranten in de straten van Teheran.

De verkiezingen in Iran zijn uitgelopen op een demonstratie van brute macht van president Ahmadinejad, die claimt ruim herkozen te zijn. Maar de manier waarop de oproerpolitie de straten schoonveegt en het gebruik van sms en internet wordt tegengegaan, versterken de vermoedens van fraude en groeiende angst bij het regime voor een sterke oppositie.

Het compromisloze optreden van Ahmadinejad is een grote tegenslag. Niet alleen voor de Iraanse aanhang van de hervormingsgezinde kandidaten, maar ook voor het westen, met name voor de VS. President Obama had immers zijn nek uitgestoken voor een ’open dialoog’ met Iran, om zo het land tot concessies over het nucleaire programma te bewegen. Tot het ’openen van de gebalde vuist’, waartoe Obama Ahmadinejad opriep, bleek de Iraanse leider dit weekend helaas niet bereid.

Obama heeft bij velen hoop gewekt met de belofte vanaf de eerste dag een ’actief en agressief’ beleid te voeren in het Midden-Oosten. Zijn toespraak in Caïro onlangs gaf daartoe een gloedvolle aanzet; deze dagen blijkt hoe rauw de werkelijkheid in het Midden-Oosten kan zijn. In het Witte Huis werd daarom gisteren ook met spanning uitgekeken naar de ’troonrede’ van Israëls premier Benjamin Netanjahoe. Zou hij de twee-statenoplossing voor Israël en de Palestijnen erkennen, en de bouw van de omstreden nederzettingen staken, zoals Obama wil? Netanjahoe gaf de VS in dat opzicht geen krampachtig gebalde vuist, maar liet een beetje ontspanning zien. Voor het eerst sprak hij over een Palestijnse staat, het uitgangspunt van alle internationale vredesinspanningen. Aan het aanvaarden van zo’n staat bond hij tegelijkertijd zoveel voorwaarden (demilitarisatie, geen terugkeer van Palestijnse vluchtelingen binnen Israël, een onverdeeld Jeruzalem) dat de Palestijnen hier nooit mee kunnen instemmen. Net zomin als met de uitspraak dat er geen nieuwe nederzettingen bijkomen, maar dat de bestaande wel mogen uitbreiden.

Obama sprak in Caïro vol optimisme over verandering, maar besefte dat dit zeker in het Midden-Oosten geen kwestie van dagen of zelfs jaren zal zijn. De ontwikkelingen in Iran én in Israël laten zien hoe groot zijn doorzettingsvermogen moet zijn.

© Trouw 2009,