De negende herdenking van 9/11 verliep rumoerig. Niet de slachtoffers en ook niet de daders stonden daarbij centraal. Het ging opeens om de ideologie van de daders. Velen hebben met verbazing gereageerd op dit tumult. De islam stond ter discussie. Op twee radicale niveaus botsten op de ruïnes van 9/11 conflicterende stromingen: de bouw van een moskee in de nabijheid van Ground Zero en de aankondiging van een koranverbranding door een predikant.
Het was blijkbaar een raadsel voor veel journalisten. Op 10 september openden veel kranten met een uitvoerig verhaal over een groep opposanten van de bouw van de moskee onder leiding van Pamela Geller, een blogger uit New York. Zij en een paar andere actievoerders zouden verantwoordelijk zijn voor het tumult in Amerika. Ze zijn anti-islam en, jawel, het ergste van alles: pro-Israël. Oei.
Ik moest denken aan de staatskranten in het islamitische Iran. Ook daar probeert men via duistere personen en netwerken de gebeurtenissen in de wereld te verklaren. Het antwoord op de vraag waarom een predikant korans wil verbranden, wordt gezocht in zionistische complotten die een duidelijke verbinding met Israël hebben. Alle wegen leiden naar Jeruzalem.
Wie de Israëlische staat een beetje kent, weet dat Israël onder geen beding bereid is om een islamdebat te voeren. Ze vinden een discussie over de islam niet echt wenselijk. Overigens staan de meeste Amerikaanse Joden met geld achter de Democraten, en ook achter president Obama. Dus, laten we mevrouw Geller niet een rol toedichten die veel te omvangrijk voor haar is. Zij werkt in de marge en heeft nauwelijks invloed. Media waren dus een beetje te veel met conspiratieve hersenspinsels bezig. Waarom? Omdat zij niet willen zien dat Obama zelf verantwoordelijk is voor het tumult.
De predikant die korans wilde verbranden, reageerde op de islamitische intolerantie jegens christenen in het Midden-Oosten. De vlaggenverbrandingen in de afgelopen decennia in de straten van Teheran, Kairo en Beiroet werpen nu hun giftige vruchten in de westerse wereld af. Gemakshalve werd in de islamitische wereld gedacht dat het Westen zich zou neerleggen bij de harde en gewelddadige haatcampagne tegen het Westen. Omdat het Westen pretendeert beschaafd te zijn, zullen de westerlingen zich telkens boven of zelfs buiten de strijdarena plaatsen. En nu ontwaakt het Midden-Oosten met de nieuwe realiteit: ook westerse burgers kunnen zich op een Midden-Oosterse wijze bemoeien met de strijd.
Ze snapten in het Midden-Oosten niet dat meer dan drie decennia van gijzeling en ontvoering van westerlingen, vlaggen- en mensenverbrandingen, bomaanslagen op markten en moskeeën, de gemiddelde westerse burger ervan overtuigen dat de islam echt een oceaan van haat en geweld is. Bij wie ligt de verantwoordelijkheid? Bij de moslims zelf. Zij moeten laten zien dat er een islam bestaat zonder vlaggenverbranding, bomaanslagen, ontvoering en bedreiging.
Waarom ontstaat het tumult nu? Om deze vraag te beantwoorden, moeten we ons een andere vraag stellen: wat is er sinds vorig jaar veranderd in de VS? Er is een nieuwe president.
Ook ten tijde van president George W. Bush liepen in Amerika islamkritische intellectuelen en burgers rond. Maar president Bush was in staat om de woede te kanaliseren. De ene keer duidde hij de politieke islam aan als islamofascisme, wat op zich niet een verkeerde aanduiding is, maar vaker duidde hij de islam als een geloof dat niets met terreur te maken had. Ook Bush organiseerde een iftar (diner om het vasten te verbreken tijdens ramadan) in het Witte Huis. Maar zijn robuuste houding tegenover het islamitische terrorisme nam elke twijfel weg. Niemand uit de groep van islamcritici wilde zo’n president in de wielen rijden. Daardoor was Amerika erg rustig. En de moslims hadden er ook baat bij. Nederland, het land waar het islamdebat begon, was wel rumoerig.
President Obama beging, niet zelden op advies van zijn moslimraadgevers, grove fouten. In Kairo hield hij een islamspeech. Daar beweerde hij op basis van een aantal koranverzen dat de islam de religie van vrede is. Zelfs verdedigde hij het dragen van een hoofddoek.
In Ankara hield hij opnieuw een islamspeech: ‘I am one of you.’ Waarom moet een president van een vrij land een beslissing nemen over de vraag of de islam de religie van vrede is? De staatshoofden van de democratische landen moeten zich juist onpartijdig en neutraal opstellen tegenover wereldbeschouwelijke vraagstukken. Wel hebben ze de taak om radicale terroristische ideologieën te benoemen en te bestrijden. Immers, wanneer een president besluit om de islam als religie van de vrede af te kondigen, nodigt hij anderen uit om het tegenovergestelde te gaan beweren. Dan zijn pas alle rapen gaar. Obama zelf is dus een van de oorzaken van het tumult.
Ten tijde van president Bush mocht de FBI niet spreken van radicalisering van moslims in Amerika. De vijand lag buiten de VS. Ondertussen hoorde ik van FBI-deskundigen dat radicalisering gaande was in Amerikaanse steden. In de voorbije maanden zijn er nogal wat Amerikaanse moslims aangehouden die in de VS aanslagen wilden plegen. Een legerpsychiater van Jordaanse afkomst vermoordde op een militaire basis dertien mensen. Dus ook de legendarisch vreedzame Amerikaanse moslims kunnen zich tot de radicale islam bekeren. Homegrown terrorisme is een van de oorzaken van het tumult.
Nederland staat niet langer eenzaam in het islamdebat. In heel Europa, en nu ook in de VS, wordt hevig gedebatteerd over de aard en het wezen van de islam. Hoeveel gezichten kent de islam daadwerkelijk? Wat in Nederland gebeurde, gebeurt nu in de hele wereld. Terwijl wij langzamerhand beginnen te leren hoe we met het islamtumult om moeten gaan, staan de anderen aan het begin van een tumultueus tijdperk. De wijze Cicero zei: ut bellum sine tumultu possit, tumultus sine bello esse non possit. Een oorlog zonder tumult is wel mogelijk, maar geen tumult zonder oorlog.
Er was al oorlog. Het tumult is er ook.
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.