Washington Boxes, Europe Groans

<--

Washington bokst, Europa kreunt

Door het aanhoudende politieke geruzie in Washington voert de Verenigde Staten een beleid op de kap van Europa, dat lijdt onder een sterke euro. De Duitse kanselier Merkel heeft alle recht om daar tegen op te komen, net zoals tegen openlijk Amerikaans protectionisme.

Door Melvyn Krauss, emeritus hoogleraar New York University en senior fellow Hoover Institution.

De Duitse kanselier Angela Merkel heeft de Verenigde Staten, en de Amerikaanse president Barack Obama in het bijzonder, een fijn lesje gegeven in hoe je beschaafd en constructief aan nationale politiek doet.

Net zoals de Amerikaanse president behaalde Merkel een klinkende overwinning bij de verkiezingen. Maar de Duitse kanselier probeerde die overwinning niet door de strot van haar tegenstanders te duwen. Dat deed Obama wel bij de Republikeinen, in de laatste ronde van de begrotingsonderhandelingen.

Nee, de kanselier toonde zich heel genereus tegenover de sociaaldemocraten bij de vorming van een nieuwe coalitie -té genereus, volgens sommigen aan de rechterzijde. Maar of Merkel nu een te hoge dan wel een redelijke prijs betaalde, je kan minstens verwachten dat de regering-Merkel III werkt. Wat niet kan gezegd worden van de Amerikanen. Da’s een pak bonuspunten voor Duitsland.

De verzoenlijke houding van Angela Merkel tegenover de sociaaldemocraten heeft haar genoeg morele superioriteit gegeven om Washington de les te lezen over de voordelen van het compromis en de beschaafde omgang met elkaar.

Het gaat echter over veel meer dan een moraliteitsspel met opvoedkundige waarde. Merkel heeft alle recht om van Washington te eisen dat het stopt met zijn haatdragende politiek, want Europa wordt mee in de boot getrokken en moet mee opdraaien voor de kostprijs van die politiek, in de vorm van een duurdere euro. En die euro is levensbelangrijk voor Europa.

Dat de Amerikaanse centrale bank maar blijft dralen met het langzaam dichtdraaien van de geldkraan (de ‘tapering’), net door het geruzie in Washington, stuwt de euro zodanig de hoogte in dat Europa met een desinflatieprobleem wordt opgezadeld en dat het economisch herstel bemoeilijkt wordt. Mocht de Fed een begin maken met ‘tapering’ dan zou de Amerikaanse rente stijgen en zou er meer buitenlands kapitaal naar de Verenigde Staten vloeien.

In september heeft de Amerikaanse centrale bank zich ingehouden. Ze wou niet beginnen de geldkraan dichtdraaien in een toestand van economische appelflauwte en ze had schrik voor de economische gevolgen van de begrotingsonderhandelingen, die zich slecht aankondigden. En gelijk had ze. Er werd nipt vermeden dat de grootste economie ter wereld haar rekeningen niet meer kon betalen, maar de overheid ging toch verschillende dagen dicht en de economie nam een onwelkom duikje.

Schiet niet op de Federal Reserve, mik op de politieke janboel in Washington.

Nu wacht de Amerikaanse centrale bank een gelijkaardige hachelijke situatie. De begrotingsonderhandelingen van januari kunnen opnieuw het risico opwekken dat de Fed de geldkraan begint dicht te draaien in een economische zwakte, mocht ze er deze maand mee beginnen. En dus zou ze de ‘tapering’ wel eens opnieuw kunnen uitstellen, tot maart. Tenzij de Amerikaanse economische cijfers die er aan komen oersterk zijn, maar dat is weinig waarschijnlijk.

Al dat dralen geeft de euro die niet welgekomen opwaartse druk.

Merkel zou moeten zeggen dat de Verenigde Staten een beleid voert op de kap van een ander en dat Europa alle recht heeft om daartegen te protesteren. Net zoals het protesteert tegen expliciet Amerikaans protectionisme.

Het aanhoudende geruzie in Washington heeft misschien geen protectionistische bedoelingen, het resultaat is wel protectionistisch. En is het niet het resultaat dat telt?