The Republican Beast Is Loose, Fed on False Promises since Richard Nixon

<--

Het Amerika-panel: ‘Het Republikeinse beest is los, een beest dat sinds Richard Nixon gevoed is met valse beloften’

Met de bestorming van het parlementsgebouw door woedende Trump-aanhangers kwam het hart van de Amerikaanse democratie even tot stilstand. Het Amerika-panel van de Volkskrant over deze tragische opstand en de gevolgen ervan.

Lars Duursma (communicatie-expert, voerde campagne voor Obama in 2008 en 2012)

‘Wat een bizarre en historische dag: het verrassende en toch uiterst voorspelbare slotakkoord van vier jaar Donald Trump. De giftige cocktail van leugens, waanzin en ophitserij, uitmondend in een dwaze bestorming van het Capitool, was precies waar velen al jaren voor waarschuwen. En steeds weer waren er de sussers en goedpraters die, gedreven door politieke naïviteit of persoonlijk opportunisme (hoi talkshowtafel!), volhielden dat het allemaal best meeviel. Zie hier het resultaat.

‘Qua symboliek was van belang dat het debat dezelfde dag nog doorging, in dezelfde zaal, precies waar even daarvoor nog een gewapende bende had rondgelopen. Niets, zo was het onmiskenbare signaal, kan het democratisch proces verstoren.

‘Verder was het een dag van communicatieve contrasten. Een contrast van enkele fanatieke Republikeinen die, geschrokken door het effect van de eigen woorden, de toon enigszins matigden. Maar vooral een contrast tussen de uiterst kalme, krachtige en verbindende speech van Joe Biden en de leugenachtige en opruiende videoboodschap van een labiele Trump.

‘Tussen de zittende president die zélfs nog na de bestorming uitsluitend positieve woorden had voor deze terroristen (‘We houden van jullie, jullie zijn speciale mensen’). En zijn opvolger, die op zijn best was toen het moment daarom vroeg.’

Manon Portos Minetti (Amerikanist en historicus gespecialiseerd in koloniaal geweld in de VS)

‘Wat er op het Amerikaanse Capitool in Washington is gebeurd, is een gewelddadige coup, het is terrorisme. Als dit in andere landen zou gebeuren, ‘third world countries’ zoals ze op CNN zeggen, zouden de Verenigde Staten ingrijpen om de democratie te beschermen of te brengen: Zie Latijns-Amerikaanse coupes in de jaren zeventig en tachtig, de oorlogen in Vietnam, Korea en Irak. Allemaal door de VS begonnen om de democratie te ‘waarborgen’.

‘Nog een belangrijk detail: als de relschoppers bij het Capitool niet witte mensen waren geweest, was er veel eerder ingegrepen door politie en leger. Waar waren nu de rubberen kogels, de Nationale garde en het traangas die meteen werden ingezet bij de Black Lives Matter protesten? Waar is de agressie die zou worden getoond als de relschoppers moslims waren?

‘Dat amerikanisten, universitair docenten en professoren en ‘experts’ in deze krant, de talkshows en de gehele Nederlandse media Amerika nog steeds een democratie noemen, was al een farce. En dat is het nu helemaal. De VS zijn gefundeerd op wit-terrorisme, extreem-rechts terrorisme, kapitalisme, racisme, misogynie en slavernij. Als de Nederlandse mcbewijst dat de veronachtzaming van het tonen van het ware Amerika. Elke keer als het over de VS gaat in de media, werd verzuimd te praten over slavernij, segregatie en het industriële gevangeniscomplex. Over politiegeweld en Black Lives Matter.

‘In de Nederlandse universiteiten en media worden dingen gezegd over de VS als: ‘Niet alles draait om ras’, ‘Amerika is een meritocratie’ en ‘There are many sides’. Daarmee wordt de ware aard van de VS onder het tapijt geschoven. Nu is eindelijk de ware aard van Amerika zichtbaar en zeg ik, met geen enkel genoegen: I told you so.’

Maarten Zwiers (docent geschiedenis en American studies aan de Rijksuniversiteit Groningen)

‘De bestorming van het Amerikaanse Capitool is de culminatie van een proces dat feitelijk al meer dan tien jaar gaande is. Na de verkiezing van Barack Obama als president zagen we niet alleen binnen de Republikeinse partij de opkomst van de reactionaire Tea Party beweging, maar ook een sterke toename van rechtse paramilitaire groepen die onder Donald Trump uit hun krochten zijn gekropen en nu, in de nadagen van zijn regering, als de presidentiële stoottroepen dienen.

‘Dat had je kunnen verwachten van een despoot zoals Trump, die hen een alternatieve realiteit bood waarin samenzweringen en geweld genormaliseerd zijn. Als autoritaire figuren à la Trump de macht dreigen te verliezen, dan volgt meestal een couppoging. Trump is hiermee een groot probleem geworden voor de Republikeinen. We hebben kunnen aanschouwen hoe ver zijn loyale volgelingen willen gaan. Zij zijn geen onaanzienlijk deel van het conservatieve electoraat en kunnen niet zomaar afgeschreven worden, althans niet zonder politieke gevolgen.

‘Het Republikeinse beest is los, een beest dat sinds Richard Nixon gevoed is met valse beloften over een onmogelijke terugkeer naar de ‘goede oude tijd’. Probeer het nu maar weer eens terug in de kooi te krijgen.’

Bianca Pander (Amerikanist en partner bij campagnebureau BKB)

‘Trump, zijn familie en zijn consigliere Rudolph Giuliani waren tot aan de opening van de vergadering van het Congres om de overwinning van Joe Biden te bekrachtigen bezig om het vuurtje op te stoken. Door maar te blijven benadrukken dat sprake is geweest van ‘gestolen verkiezingen’. Het waren schokkende beelden, zeker hoe de pers aangevallen werd. En toch verbaasde het me niet dat deze radicalen het probeerden.

‘Woorden hebben gewoonweg consequenties. Trump heeft vanaf de eerste dag dat hij zich verkiesbaar stelde, en daarvoor eigenlijk ook al, de democratie ondermijnd door de pers weg te zetten als fake media en zich geen donder aan te trekken van de regels van de democratie. En Trump is er mee weg gekomen doordat een groot deel van de Republikeinen dit goedpraatte. Pas gisteren stelde de leider van de Republikeinen in de Senaat, Mitch McConnell, paal en perk aan Trumps idiote beweringen, nadat hij zich realiseerde dat hij de meerderheid in de Senaat verloren had en geen kant meer op kon. Dat is te laat, hij en alle andere goedpraters binnen de Republikeinse partij zijn medeverantwoordelijk.

‘En wat dit doet voor het imago van de Verenigde Staten? Dat Venezuela (waar volgens de Amerikaanse overheid het regime van Nicolás Maduro ‘gedrenkt is in corruptie en criminaliteit’) een verklaring publiceert waarin ze hun zorgen uitspreken, is veelzeggend. ‘

Koen Petersen (politicoloog en Amerikanist)

‘Sinds de Britten in 1814 probeerden het Capitool in brand te steken, is dit Amerikaanse baken van democratie niet meer door een menigte bestormd. Een regenbui zorgde destijds ervoor dat de brand het gebouw niet verwoestte. Tot eind jaren zestig werd het Capitool bewaakt door bijklussende scholieren en studenten. Pas met de massale Vietnam- en burgerrechtenprotesten eind jaren zestig werd de speciale politie-organisatie op Capitol Hill geprofessionaliseerd.

‘Afgezien van relatief kleine incidenten is het Capitool nooit het toneel geweest van een bestorming zoals we die woensdagavond hebben aanschouwd. Dat parlementariërs moesten worden ontzet en geëvacueerd is een dieptrieste afronding van een – om uiteenlopende redenen – bijzonder en historisch presidentschap.

‘Volgens mij was hier vooral sprake van een Bonfire of Insanities – de betogers wekten niet de indruk met een ‘Groot Plan’ het Capitool te zijn ingestormd. Maar voor dé leidende democratie van de westerse wereld is dit natuurlijk een ongekend genânte vertoning.

‘Zoals bekend kunnen de Republikeinen in het algemeen en Donald Trump in het bijzonder niet rekenen op veel sympathie van de publieke opinie in veel andere landen. Dit dieptepunt zal velen in hun negatieve mening hebben bevestigd en de reputatie van de VS hebben geschaad.

‘Binnen de Republikeinse partij woedt sinds de opkomst van Trump een tweestrijd: tussen ‘klassieke’ Republikeinen (kleine overheid, lage belasting, economische vrijheid, sociaal-conservatief, internationalistisch) en ‘Trumpianen’ (met een activistische overheid de kwetsbare arbeidersklasse mobiliseren). De Republikeinen werden met uitsterven bedreigd, maar Trump heeft ze met zijn nieuwe koers een nieuwe ‘lease on life’ gegeven. Zolang dat stemmen opleverde werd dat door de klassieken getolereerd, maar die moeten nu de keuze maken of zij hiermee voor het Trumpisme medeverantwoordelijkheid willen dragen.

‘Met de gebeurtenissen van woensdag hebben de Republikeinen zichzelf al veel schade berokkend. Als de interne strijd het beeld van de Republikeinen de komende jaren gaat domineren, wordt die beschadigde reputatie niet snel hersteld.’