Οπαδοί Κλίντον – Τραμπ που ψηφίζουν… Καναδά
Δεν μου έκανε τόση εντύπωση όταν πρωτάκουσα μία Αμερικανίδα οπαδό της Χίλαρι Κλίντον να λέει ότι θα μετακομίσει στον Καναδά σε περίπτωση που εκλεγεί ο Ντόναλντ Τραμπ. Θαύμαζε το οικουμενικό σύστημα ασφάλισης του καναδικού κράτους, ενώ θεωρούσε υπερβολικά επιθετική την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Είχα άλλωστε ήδη ακούσει Καναδούς να αστειεύονται ότι εκείνοι είναι που θα χρειαστούν τοίχο στα σύνορά τους για να ελέγξουν το… μεταναστευτικό ρεύμα Αμερικανών που θα προκαλούσε μία εκλογή του υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών στην προεδρία των ΗΠΑ.
Οταν όμως δύο οπαδοί του Τραμπ, επίσης, δήλωσαν ότι θα μετακομίσουν στον Καναδά αν εκλεγεί η Χίλαρι Κλίντον, είναι αλήθεια ότι ξαφνιάστηκα. Το ότι μία τρίτη χώρα φαντάζει ως λύση και για τις δύο πλευρές προδίδει, βέβαια, το μέγεθος της μεταξύ τους δυσπιστίας. Αλλά το ότι ο Καναδάς είναι αποδεκτός από ψηφοφόρους και των δύο μονομάχων αναδεικνύει, επίσης, την εικόνα του ως φιλικού γείτονα, ίσως λιγότερο «φτασμένου» αλλά γι’ αυτό και αγαπητού: Ενα είδος alter ego των Αμερικανών, ή τι θα μπορούσαν να είναι αν δεν ήταν η ισχυρότερη χώρα του κόσμου.
Κατ’ αρχάς, θα ήταν πιο αργοί. Αποβιβαζόμενος από ένα αεροσκάφος καναδικής εταιρείας, μπορείς να υπολογίζεις ότι θα κάνεις διπλάσιο χρόνο από εκείνον μιας αμερικανικής. Στον Καναδά, μπορεί κανείς να πάρει τον χρόνο του χωρίς την «ψυχολογική πίεση» των βιαστικών. Οι ρυθμοί είναι πιο αργοί από τους Αμερικανικούς, από το σέρβις στα εστιατόρια και τα όρια ταχύτητας στους δρόμους μέχρι την αγορά εργασίας. Ο επαγγελματικός ανταγωνισμός είναι ήπιος, τα ωράρια λογικά και ο ρυθμός της εργασίας πιο χαλαρός. Στο πλαίσιο ενός κράτους που προσπαθεί να μην αφήνει κανέναν πίσω, η χαμηλότερη ταχύτητα είναι ίσως μια αναμενόμενη συνέπεια – η όποια απώλεια σε παραγωγικότητα θεωρείται μικρό κόστος προκειμένου να επιτύχει κανείς κοινωνική συνοχή.
Δεύτερον, θα ήταν πιο ευγενικοί. Οι Καναδοί μοιάζουν σαν να συμμετέχουν σε έναν διαρκή διαγωνισμό καλών τρόπων. Οσο ευγενικός και να είσαι, κάποιος θα σε ξεπεράσει. Μου άνοιξες την πόρτα; Θα σου ανοίξω την επόμενη. Μου είπες μία καλή κουβέντα; Θα ανταποδώσω και με το παραπάνω. Και βέβαια, ποτέ δεν παρεξηγούνται οι καλοί τους τρόποι – το πολύ πολύ κάποιος νευρικός Νεοϋορκέζος να τους κοροϊδέψει για υπερβολική ευγένεια. Αλλά φαίνεται ότι ακόμη και οι Αμερικανοί μπορούν να παραβλέψουν αυτά τα «ελαττώματα», καθώς οι δύο λαοί μοιράζονται κοινά ενδιαφέροντα: Την αγάπη τους για την μπίρα και τον χαλαρό ενδυματολογικό κώδικα, τα ενιαία πρωταθλήματα μπέιζμπολ, μπάσκετ και χόκεϊ, καθώς και τους ίδιους ποπ σταρ – ένα αναλογικά εντυπωσιακό ποσοστό των οποίων είναι Καναδοί.
Βεβαίως, οι δύο χώρες έχουν σημαντικές διαφορές εξωτερικής και εσωτερικής πολιτικής, καθώς και διαφορετική συνταγή για τη διαμόρφωση της εθνικής τους συνείδησης. Η χώρα που εμπνεύστηκε τους κυανόκρανους του ΟΗΕ χρησιμοποιεί τον στρατό της κυρίως για ειρηνευτικές αποστολές, και η συζήτηση αυτών των ημερών στον Καναδά είναι αν πρέπει να περιορίζεται στη διατήρηση της ειρήνης ή μπορεί να έχει επίσης ρόλο στη «δημιουργία» της. Στο εσωτερικό, έχοντας λύσει τα περισσότερα προβλήματα, η πολιτική συζήτηση γίνεται για λεπτομέρειες και συμβολισμούς, ενώ ακόμη και αμφιλεγόμενα ζητήματα συζητούνται χωρίς εξάρσεις. Οσο για την ενσωμάτωση των μεταναστών, η προσέγγιση του Καναδά δεν είναι η αμερικανοποιημένη ομοιογένεια αλλά ο στόχος της πολυ-πολιτισμικής κοινωνίας. Η υποψήφια για την προεδρία του Συντηρητικού Κόμματος, που πρόσφατα πρότεινε έλεγχο των μεταναστών για «αντικαναδικές» αξίες, έχει προκαλέσει αντιδράσεις ακόμη και στο εσωτερικό του κόμματός της.
Τα «καλά παιδιά» του Βορρά μπορεί να θεωρούνται πολύ ευγενικά, ακόμη και βαρετά, αλλά για περισσότερους Αμερικανούς από ό,τι θα φανταζόταν κανείς αποτελούν μια κάποια λύση – κάτι που σημαίνει ότι παρά τις επιμέρους διαφωνίες τους, όλοι αναγνωρίζουν ένα επιτυχημένο μοντέλο όταν το δουν… ίσως ακόμη και ότι υπάρχει ελπίδα υπέρβασης του διχαστικού κλίματος αυτών των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ.
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.